You are currently browsing the tag archive for the ‘περιοδικό ΥΠΕΡ’ tag.
Φωτογραφίες και κείμενο του Νίκου Ψιλάκη
Τα έργα του Θεού και τα έργα των ανθρώπων. Κομμένη λες με κάποια τεράστια σπάθα η πλαγιά του βουνού στο (σχεδόν εξωτικό) Αγιοφάραγγο.
Κάθετη η πλαγιά, χωρίς βλάστηση. Και δίπλα της ακριβώς η ανθρώπινη παρέμβαση. Ένας τρούλος που τον φωτίζουν οι αχνές ανοιξιάτικες ηλιαχτίδες.
«…Καλύτερα να σκοτώσουν έναν παπά παρά να ξεκληρίσουν ένα χωριό»
Τη μέρα του Άι Γιάννη του Θεολόγου, 26 του Σεπτέμβρη, διάλεξαν οι Γερμανοί για να συλλάβουν τον παπά Δωρόθεο. Ήξεραν πως θα τον έβρισκαν στην εκκλησία να λειτουργά, όπως έκανε σε κάθε μεγάλη γιορτή.
Αξημέρωτα ακόμη ακούστηκε βρούχος στους δρόμους, το γερμανικό απόσπασμα είχε κυκλώσει την εκκλησία. Οι Βασιλειές, το χωριό όπου ιερουργούσε ο Δωρόθεος, ζουν συγκλονιστικές στιγμές.
Νίκος Ψιλάκης
Δεν μπορείς παρά να υποκλιθείς μπροστά στο μέγα θαύμα!
Ένα κρινάκι της άμμου, ένα μόνο, ξεκομμένο από την παρέα του σαν αγρίμι που ξεστράτισε και τώρα πια ροβολά στις πλαγιές ολομόναχο.
Υποκλίνομαι κι εγώ. Έτσι όπως υποκλίνεται κι ο κρίνος στον ήλιο. Ή στον πλάστη του, νομίζω.
Έχει γείρει τ’ άνθη μα δεν λυγίζει, ρουφάει τη ζωή, χορταίνει το φως, σκορπά τις λευκές πινελιές του στο ελληνικό καλοκαίρι.
Ο Νικόλας Σφυράκης (Καπετάν Φουρτούνας). Στη δική του αφήγηση βασίζεται το διήγημα.
Νίκος Ψιλάκης
Σπιναλογκίτικο περιστατικό μεταπλασμένο σε διήγημα.
Τον Καπετάν΄Φουρτούνα τον γνώρισα τον Γενάρη του 1981 και τον συνάντησα ξανά το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου. Τη δεύτερη φορά κρατούσα κάτι γράμματα λεπρών που είχαν πέσει τότε στα χέρια μου.
Τους ήξερε, όλους τους ήξερε με τα μικρά τους ονόματα και με τις μικρές ιστορίες τους· αληθινό αρχείο μνήμης ο μπάρμπα Νικόλας, ολόκληρη η ανθρώπινη περιπέτεια ξεδιπλωνόταν μπροστά μου σαν άνοιγε το στόμα του.
Ήταν τότε 84 χρονών, κωπηλάτης της ζωής κι ας ήξερε πως έκανε πια τα τελευταία του δρομολόγια.
Νίκος Ψιλάκης
«Η Ανάσταση.
Ο Χριστός έχει διαρρήξει τις πύλες του Άδη και ανασύρει το γένος των ανθρώπων από το σκότος.
Το έκπληκτο ύφος του προπάτορα, το μαραμένο ζερβό χέρι του, αποτυπώνουν τη μεγάλη στιγμή σύμφωνα με τη μακρά βυζαντινή παράδοση.
Κι εδώ είναι ελάχιστο το χρώμα, υποταγμένο στο φως»
Στον μικρό ναό της Ανάληψης οι τοιχογραφίες αναδύονται μέσα από ένα ωχροκίτρινο φόντο που θυμίζει παλιωμένο λευκό, ξεχασμένο στην άχνη του χρόνου.
Νίκος Ψιλάκης
Είναι, ίσως, αυτό που μας λείπει. Τα χέρια της υφάντρας, τα χέρια του ράφτη, τα χέρια που πελεκούσαν κάποτε το ξύλο. Είναι η μαστοριά, το μεράκι, η τέχνη που συναντά την ανάγκη.
Θαύμασα τις σαΐτες, τα μιτόχτενα, τα φάδια και τα στημόνια, άκουσα πάλι την ξεχασμένη ορολογία του αργαλειού (αργαστήρι το λέγαμε στην Κρήτη), άκουσα τη φωνή της μνήμης να ψιθυρίζει την «Ανυφαντού» με τις κλωστές που κομποδέσανε και μπερδέψανε στο χτένι (αξέχαστος κι ανεπανάληπτος ο νίκος Ξυλούρης…) φωτογράφισα τα χρώματα που λάμπανε στο φως.
Οδυσσέας Ελύτης, Προσανατολισμοί
…Κι είχαν ζωγραφιστούς βοριάδες μες στα στήθια
Ελαιώνες κι αμπέλια μακριά ως τη θάλασσα
Κόκκινες ψαρόβαρκες πιο μακριά ως τη θύμηση
Έλυτρα χρυσά του Αυγούστου στον μεσημεριάτικο ύπνο
Με φύκια ή όστρακα. Κι εκείνο το σκάφος
Φρεσκοβγαλμένο, πράσινο, που διαβάζει ακόμη
στην ειρήνη του κόλπου των νερών έχει ο Θεός.
Νίκος Ψιλάκης
Κι όμως… Η άνοιξη είναι εδώ! Με τα καλούδια της, με τα πλουμίδια της, με τα χρώματά της.
Κόκκινο της φωτιάς και της παπαρούνας, κόκκινο της πασχαλιάς και της ανεμώνης, κόκκινο της κρητικής κουτσουνάδας.
Σταματάς χωρίς να το σκεφτείς.
Κι όταν ο ουρανός είναι συννεφιασμένος βλέπεις το φως να αναβλύζει από τη γη, όπως αναβλύζει το κάθε ταπεινό λουλουδάκι του τόπου μας.
Νίκος Ψιλάκης
Δεν ταξιδεύουν μόνον οι άνθρωποι. ούτε τα ζώα μόνο!
Το πιο συναρπαστικό ταξίδι στην ιστορία του κόσμου το έχουν κάμει τα φυτά. Δέντρα, θάμνοι, λουλούδια, όλα ταξιδεύουν.
Πότε μέσα σε κάποιο κούφιο καλογερικό μπαστούνι, πότε στ’αμπάρια των πλοίων, πότε στις τσέπες κάποιου ξελογιασμένου ταξιδιώτη.
Μόνο που σε κάποιες άλλες εποχές, πριν από τη μεγάλη έκρηξη της τεχνολογίας των μεταφορών, τα ταξίδια ήταν αργά, ήπια, λιγότερο επισφαλή από τα σημερινά, αυτά που μας κουβαλούνε τους ανεπιθύμητους επισκέπτες – ζουζούνια και σκαθάρια σαν το κόκκινο των φοινίκων.
Νίκος Ψιλάκης
Είναι να βλέπεις τέτοιες εικόνες και να θυμάσαι την αρχέγονη σχέση του ανθρώπου με τη φύση. δύσκολα μένει κανείς ασυγκίνητος μπροστά στα μικρά θαύματα που αναδύονται από τη γη και πλουτίζουν τις αισθήσεις μας.
Χρώματα κι αρώματα συνωστίζονται, ακόμη και το πιο μικρό γέννημα μοχτεί να δηλώσει την παρουσία του, ακόμη κι η πιο ταπεινή μορφή ζωής κουβαλά την προίκα της στους αιώνες των αιώνων.
Είναι να τις χαίρεσαι τούτες τις μικρές αστικές εξορμήσεις. Άνθρωποι ώριμοι, με τη σοφία του χρόνου και τις μνήμες που γυρεύουν αφορμή να φουντώσουν, ξαναγίνονται παιδιά κάθε φορά που βρίσκονται μπροστά σε κάποιο ανθισμένο λιβάδι.
Το σπιτάκι της Μέλιας 
Πρόσφατα σχόλια