Ὁ Ἐμμανουὴλ

του π. Δημητρίου Μπόκου

Τὸν περασμένο Ἰούνιο (2011) παίχθηκε στὴν Ἀθήνα τὸ θεατρικὸ ἔργο τοῦ Ἰταλοῦ σκηνοθέτη Ρομέο Καστελούτσι μὲ τίτλο: «Περὶ τῆς ἐννοίας τοῦ προσώπου τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Θεοῦ». Ἡ παράσταση ἔγινε μὲ φόντο ἕνα τεράστιο πορτραῖτο τοῦ Ἰησοῦ, ἔργο τοῦ σπουδαίου Ἰταλοῦ ζωγράφου Ἀντονέλο ντὰ Μεσίνα.

Σὲ συνέντευξη ποὺ ἀκολούθησε, ρωτήθηκε ὁ σκηνοθέτης, γιατί σὲ κάποια σκηνὴ βάζει παιδιὰ νὰ πετοῦν χειροβομβίδες στὴν εἰκόνα τοῦ Ἰησοῦ.

Τὸ ἄστρο τοῦ Ἰακὼβ

του π. Δη­μη­τρί­ου Μπό­κου

Οἱ Ἰσ­ρα­η­λί­τες ὑ­πὸ τὴν ἀ­σφα­λῆ κα­θο­δή­γη­ση τοῦ θε­ο­φώ­τι­στου καὶ ἐ­κλε­κτοῦ τους ἡ­γέ­τη Μω­υ­σῆ, ἔ­χον­τας κα­τα­νι­κή­σει τοὺς Ἀ­μορ­ραί­ους καὶ ἄλ­λους λα­οὺς τῆς Χα­να­άν, ἔ­φτα­σαν μπρο­στὰ στὴ χώ­ρα τῶν Μω­α­βι­τῶν. Τὰ νέ­α γιὰ τὶς σα­ρω­τι­κές τους νί­κες εἶ­χαν δι­α­δο­θεῖ σὰν ἀ­στρα­πή.

Πα­νι­κό­βλη­τος ὁ Βα­λάκ, βα­σι­λιὰς τῆς Μω­άβ, ἀ­να­ζή­τη­σε τρό­πους νὰ ἀ­πο­σο­βή­σει τὸν κίν­δυ­νο ἀ­πὸ τὴ χώ­ρα του. Ἔ­στει­λε καὶ κά­λε­σε κον­τά του ἀ­πὸ τὸν Εὐ­φρά­τη πο­τα­μὸ τὸν με­γά­λο μάν­τη Βα­λα­ὰμ καὶ μὲ τὴν ὑ­πό­σχε­ση με­γά­λης ἀ­μοι­βῆς τοῦ ζή­τη­σε νὰ κα­τα­ρα­σθεῖ τοὺς Ἰσ­ρα­η­λί­τες.

Η Ευλογία του Ιακώβ

του π. Δημητρίου Μπόκου

Δέκα ἑπτὰ χρόνια ἔζησε στὴν Αἴγυπτο ὁ Ἰακώβ, ὅπου λόγῳ τοῦ συνεχιζόμενου λιμοῦ τὸν εἶχε φέρει ὁ γιός του Ἰωσήφ. Ὁ πολυκύμαντος βίος του ἔφτανε στὸ τέλος του. Σὲ βαθιὰ γηρατειά, ἑκατὸν σαράντα ἑπτὰ ἐτῶν, ὁ γηραιὸς πατριάρχης ἀρρώστησε. Ὁ Ἰωσὴφ μὲ τὰ δύο παιδιά του, τὸν Μανασσῆ καὶ τὸν Ἐφραίμ, ἔτρεξε κοντά του.

Τὰ μάτια τοῦ Ἰακὼβ εἶχαν βαρύνει ἀπὸ τὸ γῆρας καὶ δὲν ἔβλεπε καλά. Ἀγκάλιασε τὰ ἐγγόνια του καὶ τὰ φίλησε.

– Ὁ Θεὸς μὲ εὐλόγησε πολύ, εἶπε στὸν Ἰωσήφ. Ὄχι μόνο μὲ ἀξίωσε νὰ ξαναδῶ τὸ πρόσωπό σου, ἀλλὰ μοῦ ἔδειξε καὶ τοὺς ἀπογόνους σου.

Τὰ παιδιὰ προσκύνησαν τὸν γέροντα παππού τους σκύβοντας, κατὰ τὸ ἔθος, τὸ πρόσωπό τους ὣς τὸ ἔδαφος.

Ὁ Ἰωσὴφ ἔβαλε τότε τὸν πρωτότοκο Μανασσῆ στὰ δεξιὰ τοῦ πατέρα του καὶ τὸν Ἐφραὶμ σὰν μικρότερο στὰ ἀριστερά του. Ὅμως ὁ Ἰακὼβ ἅπλωσε τὸ δεξί του χέρι πάνω στὸ κεφάλι τοῦ Ἐφραίμ, ἐνῶ στὸ κεφάλι τοῦ πρωτότοκου Μανασσῆ ἔβαλε τὸ ἀριστερό του χέρι. Ἔτσι σχημάτισε ἀπὸ πάνω τους τὸ σχῆμα τοῦ σταυροῦ καὶ τοὺς εὐλόγησε.

Ἡ κλίμακα τοῦ Ἰακὼβ

Εικόνα από:fdathanasiou.files.wordpress.com

π. Δημητρίου Μπόκου

Διαβάζουμε στὴν Παλαιὰ Διαθήκη ὅτι ὁ Ἰακώβ, γιὸς τοῦ Ἰσαάκ, φοβούμενος τὴν ὀργὴ τοῦ ἀδελφοῦ του Ἠσαῦ, ἐπειδὴ τοῦ ἔκλεψε τὰ πρωτοτόκια καὶ τὴν πατρικὴ εὐλογία, ζήτησε προστασία στὸν θεῖο του Λάβαν, μακριὰ στὴ Χαρρὰν τῆς Μεσοποταμίας.

Τὸ βράδυ τῆς πρώτης ἡμέρας τοῦ ταξιδιοῦ του ἔγειρε νὰ κοιμηθεῖ στὴν ἐρημιά, βάζοντας γιὰ προσκεφάλι μιὰ πέτρα. Τὴ νύχτα ἐκείνη εἶδε ἕνα ὄνειρο.

Μιὰ τεράστια κλίμακα, δηλ. σκάλα, στηριζόταν στὴ γῆ καὶ ἡ κορυφή της ἔφτανε στὸν οὐρανό. Τὴν ἀνεβοκατέβαιναν ἄγγελοι, ἐνῶ στὴν κορυφή της στηριζόταν ὁ Θεός.

Ἡ ἐξορία τοῦ Ἀδὰμ καὶ ἡ δική μας

Εικόνα από:dl.dropboxusercontent.com

π. Δημητρίου Μπόκου

Τὰ κά­τερ­γα τῆς Σι­βη­ρί­ας καὶ ὅ­που γῆς ἦ­ταν τὸ τε­λευ­ταῖ­ο μέ­ρος ποὺ θά ʾθε­λε νὰ βρε­θεῖ κα­νείς. Ὅ­ποι­ος κα­τα­δι­κα­ζό­ταν σ’ αὐ­τά, οὐ­σι­α­στι­κὰ ἀ­πο­χαι­ρε­τοῦ­σε τὴ ζω­ή.

Ποι­ὸ αἴ­σθη­μα νὰ κυ­ρι­αρ­χοῦ­σε στὴν ψυ­χὴ τῶν κα­τα­δί­κων; Ἀ­σφα­λῶς ἀ­πο­τρο­πια­σμὸς γιὰ τὴ φρι­χτὴ ἐ­ξο­ρί­α τους καὶ βα­θὺς πό­θος γιὰ ἐ­πι­στρο­φὴ στὸν τό­πο τους.

Τί θὰ λέ­γα­με ὅ­μως, ἂν κά­ποι­ος αἰ­σθα­νό­ταν τὸ ἀν­τί­θε­το; Ἂν τοῦ ἄ­ρε­σε δη­λα­δὴ ὁ τό­πος τοῦ βα­σα­νι­σμοῦ καὶ τὸν ἀ­γα­ποῦ­σε σὰν πα­τρί­δα του; Καὶ ἀν­τὶ νὰ φύ­γει ἀ­πὸ ᾿κεῖ τὸ τα­χύ­τε­ρο, αὐ­τὸς ἐ­πε­δί­ω­κε νὰ πα­ρα­μεί­νει ὅ­σο τὸ δυ­να­τὸν πε­ρισ­σό­τε­ρο;

Ὁ ποταμὸς τῆς φωτιᾶς

Εικόνα από:fdathanasiou.wordpress.com

π. Δημητρίου Μπόκου

Τὸ γε­γο­νὸς τῆς τε­λι­κῆς κρί­σε­ως ἀ­ναγ­γέλ­λε­ται ἀ­πὸ πο­λὺ πα­λιά.

Αἰχ­μά­λω­τος στὴ Βα­βυ­λώ­να ὁ προ­φή­της Δα­νι­ήλ, βλέ­πει σὲ ἀ­πο­κα­λυ­πτι­κὸ ὅ­ρα­μα νὰ στή­νον­ται θρό­νοι, ὅ­που κά­θη­σε ὁ «Πα­λαι­ὸς τῶν ἡ­με­ρῶν», ὁ προ­αι­ώ­νιος δηλ. Θε­ός, ντυ­μέ­νος μὲ ἔν­δυ­μα λευ­κὸ σὰν χι­ό­νι, ἐ­νῶ οἱ τρί­χες τῆς κε­φα­λῆς του ἦ­ταν σὰν κα­θα­ρὸ λευ­κὸ μαλ­λί.

Ὁ θρό­νος του καὶ οἱ τρο­χοὶ τοῦ θρό­νου του ἦ­ταν πῦρ ποὺ ἐ­ξέ­πεμ­πε φλό­γες. Ἀ­πὸ τὸν θρό­νο του ἐκ­πο­ρευ­ό­ταν καὶ κυ­λοῦ­σε ἕ­νας πύ­ρι­νος πο­τα­μός. Χι­λιά­δες καὶ μυ­ριά­δες ἀγ­γέ­λων τὸν ὑ­πη­ρε­τοῦ­σαν καὶ στέ­κον­ταν γύ­ρω του. Καὶ τό­τε στή­θη­κε κρι­τή­ριο καὶ τὰ βι­βλί­α ἀ­νοί­χτη­καν (Δαν. 7, 9-10).

Π ῶ ς ἀ π ο ρ ρ ί π τ ω τ ὸ ν Θ ε ό;

Εικόνα από:iliaxtida.wordpress.com

π.   Δ η μ η τ ρ ί ο υ   Μ πό κ ο υ

Ἡ γαλ­λί­δα συγ­γρα­φέ­ας καὶ φι­λό­σο­φος Σι­μὸν ντὲ Μπο­βου­άρ, μιὰ ἀ­πὸ τὶς κυ­ρι­ώ­τε­ρες ἐκ­προ­σώ­πους τοῦ κι­νή­μα­τος τοῦ φε­μι­νι­σμοῦ στὸν 20ό αἰ­ώ­να, στὸ αὐ­το­βι­ο­γρα­φι­κό της ἔρ­γο «Πῶς ἔ­γι­να συγ­γρα­φέ­ας» με­τα­ξὺ ἄλ­λων ἐ­ξο­μο­λο­γεῖ­ται:

«Πέ­ρα­σα πο­λὺ εὐ­τυ­χι­σμέ­να παι­δι­κὰ χρό­νια.Κοινωνοῦσα, ἐ­ξο­μο­λο­γι­ό­μουν, ἤ­μουν πο­λὺ εὐ­σε­βής. Ἤ­θε­λα νὰ ἀ­ρέ­σω στὸν κα­λὸ Θε­ὸ καὶ νὰ ἔ­χω μιὰ κα­τά­λευ­κη ἁ­γνὴ ψυ­χή… Μέ­χρι τὰ 12-13 μου ὅ­λα κυ­λοῦ­σαν ὑ­πέ­ρο­χα γιὰ μέ­να.

Τὰ πράγ­μα­τα χά­λα­σαν λί­γο ὅ­ταν μπῆ­κα στὴν ἐ­φη­βεί­α. Ἔ­γι­να ἄ­τα­κτη, ἀ­νά­πο­δη καὶ χον­τρο­κέ­φα­λη – εἶ­χα ἀ­πο­κτή­σει κα­κὲς συ­νή­θει­ες καὶ τρω­γό­μουν μὲ τὰ ροῦ­χα μου. Ἀ­πὸ τὴν ἄλ­λη με­ριὰ ὅ­μως, ἀ­να­πτυσ­σό­ταν τὸ κρι­τι­κό μου πνεῦ­μα καὶ ὅ­ταν ἡ μη­τέ­ρα ἔ­λε­γε «μὴ ἐ­κεῖ­νο, μὴ τὸ ἄλ­λο»…, δὲν τὴν ὑ­πά­κου­α πο­τὲ μὲ τὴ θέ­λη­σή μου.

Π ρ ά γ μ α ἢ π ρ ό σ ω π ο;

Εικόνα από:agiotokos-kappadokia.gr

(π. Δ η μ η τ ρ ί ο υ Μ π ό κ ο υ)

Ἡ ἀν­τι­κει­με­νι­κό­τη­τα εἶ­ναι βα­σι­κὴ ἀρ­χὴ κά­θε ἐ­πι­στή­μης καὶ δὲν θὰ μπο­ροῦ­σε νὰ  ἀ­που­σιά­ζει ἀ­πὸ τὴ σχο­λὴ τοῦ Φρό­υντ, τοῦ πα­τέ­ρα τῆς ψυ­χα­νά­λυ­σης. Ο Viktor Frankl, κα­θη­γη­τὴς τῆς  ψυ­χι­α­τρι­κῆς στὴ Βι­έν­νη καὶ ἱ­δρυ­τὴς τῆς  σχο­λῆς τῆς λο­γο­θε­ρα­πεί­ας, κρι­τι­κά­ρον­τας τὴ σχο­λὴ τῆς ψυ­χα­νά­λυ­σης, γρά­φει:

«Ἡ ψυ­χα­νά­λυ­ση δὲν υἱ­ο­θέ­τη­σε ἁ­πλῶς τὴν ἀν­τι­κει­με­νι­κό­τη­τα – ὑ­πο­τά­χτη­κε σ’ αὐ­τήν. Ἡ ἀν­τι­κει­με­νι­κό­τη­τα ὁ­δή­γη­σε σὺν τῷ χρό­νῳ στὴν ἀν­τι­κει­με­νο­ποί­η­ση, ἢ τὸν ὑ­πο­βι­βα­σμὸ τοῦ ἀν­θρώ­που σὲ πράγ­μα. Μὲ ἄλ­λα λό­για, με­τέ­τρε­ψε τὸ ἀν­θρώ­πι­νο πρό­σω­πο σὲ ἀν­τι­κεί­με­νο, τὸ ἀν­θρώ­πι­νο πλά­σμα σὲ πράγ­μα. Ἡ ψυ­χα­νά­λυ­ση θε­ω­ρεῖ τὸν ἄρ­ρω­στο ὡς κά­τι τὸ κυ­βερ­νώ­με­νο ἀ­πὸ “μη­χα­νι­σμού­ς”, καὶ ἀν­τι­λαμ­βά­νε­ται τὸν θε­ρα­πευ­τὴ ὡς τὸ πρό­σω­πο ποὺ ξέ­ρει πῶς νὰ χει­ρί­ζε­ται αὐ­τοὺς τοὺς μη­χα­νι­σμούς. Εἶ­ναι ἐ­κεῖ­νος ποὺ ξέ­ρει τὴν τε­χνι­κὴ τῆς δι­ορ­θώ­σε­ως τῶν δι­α­τα­ρα­χθέν­των μη­χα­νι­σμῶν.

Σ τ α υ ρ ό ς, ἡ σ κ έ π η τ ῆ ς Ἐ κ κ λ η σ ί α ς

Εικόνα από:thriskeftika.blogspot.com

π.  Δ η μ η τ ρ ί ο υ Μ π ό κ ο υ

Μιὰ ἐν­τε­λῶς θαυ­μα­στή, ὅ­σο καὶ πα­ρά­δο­ξη ἐμ­φά­νι­ση τοῦ Θε­οῦ ἔ­γι­νε στὸν πα­τριά­ρχη Ἀ­βρα­άμ, ἐ­νῶ αὐ­τὸς κα­θό­ταν στὴ θύ­ρα τῆς σκη­νῆς του, μέ­ρα με­ση­μέ­ρι, στὴ Χε­βρών, κον­τὰ στὴ δρῦ τοῦ Μαμ­βρῆ.

Κα­θὼς σή­κω­σε τὰ μά­τια του, εἶ­δε τρεῖς ἄν­δρες νὰ στέ­κον­ται ἀ­πέ­ναν­τί του. Ἔ­τρε­ξε ἀ­μέ­σως νὰ τοὺς προ­ϋ­παν­τή­σει καὶ τοὺς προ­σκύ­νη­σε ὣς τὴ γῆ.

– Κύριέ μου­, εἶ­πε, ­ἂν ἔ­χω τὴν εὔ­νοι­ά σου, μὴν προ­σπε­ρά­σεις τὸν δοῦ­λο σου. Ἂς φέ­ρουν λί­γο νε­ρὸ νὰ πλύ­νε­τε τὰ πό­δια σας, καὶ με­τὰ μπο­ρεῖ­τε νὰ δρο­σι­στεῖ­τε κά­τω ἀ­πὸ τὸ δέν­τρο. Θὰ φέ­ρω καὶ λί­γο ψω­μὶ νὰ πά­ρε­τε δύ­να­μη, καὶ με­τὰ μπο­ρεῖ­τε νὰ πη­γαί­νε­τε. Πε­ρά­στε λοι­πὸν ἀ­πὸ τὸν δοῦ­λο σα­ς.

Π ρ ο ο ρ ι σ μ ὸ ς ἢ ἐ λ ε υ θ ε ρ ί α;

π.   Δ η μ η τ ρ ί ο υ   Μ π ό κ ο υ

Ἡ Γέν­νη­ση τῆς Πα­να­γί­ας (ἑ­ορ­τὴ 8^ης Σε­πτεμ­βρί­ου), ἔ­δω­σε τὸ ἔ­ναυ­σμα γιὰ τὴν ἐ­νερ­γο­ποί­η­ση τοῦ σχε­δί­ου τῆς Θεί­ας Οἰ­κο­νο­μί­ας, τῆς προ­αι­ώ­νιας δηλ. βου­λῆς τοῦ Θε­οῦ γιὰ τὴ σω­τη­ρί­α τοῦ ἀν­θρώ­που καὶ τοῦ κό­σμου ἀ­πὸ τὴν ἁ­μαρ­τί­α, τὴ φθο­ρὰ καὶ τὸν θά­να­το, ποὺ εἶ­χε προ­κα­λέ­σει ἡ πτώ­ση τῶν Πρω­το­πλά­στων.

Τὸ κεν­τρι­κὸ γε­γο­νὸς τοῦ σχε­δί­ου αὐ­τοῦ ἦ­ταν ἡ ἐ­ναν­θρώ­πη­ση τοῦ Χρι­στοῦ, γιὰ τὴν πραγ­μα­το­ποί­η­ση τῆς ὁ­ποί­ας χρει­α­ζό­ταν ἡ συ­νερ­γα­σί­α τοῦ ἀν­θρώ­που. Μο­να­δι­κὸς ἄν­θρω­πος, κα­τ’ ἐ­ξο­χὴν κα­τάλ­λη­λος γιὰ τὸν σκο­πὸ αὐ­τὸ ἀ­νά­με­σα στὶς ἀν­θρώ­πι­νες γε­νι­ὲς ὅ­λων τῶν αἰ­ώ­νων, θε­ω­ρή­θη­κε ἡ Παρ­θέ­νος Μα­ρί­α. Γι’ αὐ­τὸ καὶ ἡ γέν­νη­σή της, ὡς γε­γο­νὸς παγ­κό­σμιας ση­μα­σί­ας, «χα­ρὰν ἐ­μή­νυ­σε πά­σῃ τῇ οἰ­κου­μέ­νῃ». Ἡ Πα­να­γί­α ἔ­γι­νε ἡ «παγ­κό­σμιος χα­ρά».