You are currently browsing the tag archive for the ‘Λίνα Μπόγρη-Πετρίτου’ tag.
της Λίνας Μπόγρη-Πετρίτου*
Αλωνάρη βάφτισε τον Ιούλιο ο λαός μας, όπως είπε και τον Ιούνιο, Θεριστή. Ονόματα, που πήρε, μέσα από τη διαδικασία της συγκομιδής και της επεξεργασίας των δημητριακών.
Στην αρχαία Ελλάδα, το όνομα του ήταν Εκατομβαιώνας, και ήταν αφιερωμένος στον θεό Ήλιο-Απόλλωνα, όπου θυσίαζαν προς τιμήν του εκατό βόδια (εκατόμβη). Πριν από το σημερινό του όνομα, ονομαζόταν Quintilis = Πέμπτος, με πρώτο μήνα του χρόνου, τότε, τον Μάρτιο.
Το όνομα Ιούλιος, το οφείλει στον Γάϊο Ιούλιο Καίσαρα (100-44 π.Χ.), τον μέγαλο ρωμαίο στρατηλάτη, πολιτικό και συγγραφέα που συνέβαλε καθοριστικά στον μετασχηματισμό της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας στην κραταιή Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
της Λίνας Μπόγρη-Πετρίτου*
Ιούνιος ο Θεριστής
Θεριστής για το λαό μας, o Ιούνιος, γιατί ο θερισμός των δημητριακών αρχίζει και τελειώνει αυτόν το μήνα. Ο έκτος μήνας του χρόνου κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο και έχει 30 ημέρες.
Το όνομα του από τη λατινική λέξη junius: Juno = Ήρα. Αφιερωμένος στη θεά Ήρα. Κατά άλλους πήρε το όνομα από τον Λεύκιο Ιούνιο Βρούτο, που θεμελίωσε τη δημοκρατία στην αρχαία Ρώμη.
Στο αρχαίο αττικό ημερολόγιο ήταν ο 12ος μήνας και λεγόταν Σκιροφοριών, από τη γεωργική γιορτή των Σκιροφορίων προς τιμή της Σκιράδος Αθηνάς, που προστάτευε τους αγρούς από τον καύσωνα.
της Λίνας Μπόγρη-Πετρίτου*
Θυμηθήκατε να φορέσετε το «Μάρτη» σας πριν βγείτε από το σπίτι, την πρώτη του μέρα; Αν το ξεχάσατε, μη πανικοβάλλεστε. Έχετε ακόμα την εναλλακτική του παλιού ημερολόγιου! Οι δεκατρείς ημέρες που κάνουν τη διαφορά θα σας… καλύψουν – θέλω να πιστεύω!
Να θυμίσω: άσπρη και κόκκινη κλωστή στριμμένη, δεμένη στο δάχτυλο (δαχτυλίδι), ή στον καρπό (βραχιόλι). Αν κάποιοι δεν θέλουν να φαίνεται τη δένουν στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού!
Έθιμο όχι μόνο δικό μας, αλλά γενικά τουλάχιστον… βαλκάνιο! Όταν τέλειωνε ο μήνας φύλαγαν το Μάρτη για να τον δέσουν στην λαμπάδα της Ανάστασης, ή στο πόδι του οβελία!
της Λίνας Μπόγρη-Πετρίτου*
Νοέμβριος, ο ενδέκατος μήνας του χρόνου, έχει 30 ημέρες και τρίτος μήνας του φθινοπώρου. Στο ρωμαϊκό ημερολόγιο είχε την ένατη θέση, και έτσι πήρε το όνομα του, (από το λατινικό novem=εννέα), που το διατήρησε και στο νέο ημερολόγιο, το Γρηγοριανό.
Ένα απ’ τα σημάδια τ’ ουρανού που ο λαός μας παρατηρούσε και ανάλογα προγραμμάτιζε τις δουλειές του, είναι η ανατολή και η δύση της Πούλιας (ο αστερισμός της Πλειάδας), ιδιαίτερα το μήνα Νοέμβριο.
Στις δεκαεφτά, στις δεκαοχτώ, (Νοέμβρη) η Πούλια πέφτει στο γιαλό και το λαλεί και λέει:
της Λίνας Μπόγρη-Πετρίτου*
Οκτώβριος, δέκατος μήνας του Γρηγοριανού (νέου), ημερολογίου.
Έχει 31 ημέρες. Στο Ρωμαϊκό ημερολόγιο, όταν ο Μάρτιος ήταν ο πρώτος μήνας του χρόνου, ο μήνας που πήρε την όγδοη θέση, ονομάστηκε Οκτώβριος (λατινικά octo = οκτώ), και με το ίδιο όνομα έμεινε μέχρι σήμερα, που είναι ο δέκατος μήνας στη σειρά.
Δεύτερος μήνας του φθινοπώρου, και μήνας της σποράς. Γι’ αυτό ο λαός τον έχει ονομάσει Σποριάτη.
Οκτώβρη και δεν έσπειρες, οκτώ σακιά δεν έκανες.
Οκτώβρη και δεν έσπειρες, τρία καλά δεν έκανες.
Όποιος σπέρνει τον Οκτώβρη, έχει οκτώ σειρές στ’ αλώνι.
Δεν είναι και πολλά τα χρόνια που πέρασαν από τότε που οι γειτονιές ήταν ακόμα ζωντανές, και οι γειτόνισσες έκαναν γειτονικό καθισμένες μπροστά στις αυλόπορτες, που τα παιδιά έτρεχαν τριγύρω τους, παίζοντας κυνηγητό, πινακωτή και ξυλίκι.
Τότε που οι νέοι και οι νέες, περίμεναν πώς και πώς να ʼρθουν οι μικρές προφητικές γιορτές για να ξεδώσουν και να χαρούν, προκαλώντας την τύχη να τους δείξει τα «σημάδια» για την ή τον σύντροφο της ζωής τους, βάζοντας τα ριζικά στον Κλήδονα με τ’ αμίλητο νερό!
Ο Μάϊος μας έφτασε, εμπρός βήμα ταχύ,
να τον πρϋπαντήσουμε παιδιά στην εξοχή…,
,τραγουδούσαμε στα χρόνια της παιδικής ανεμελιάς, αφού είχαμε αποστηθίσει όλες τις στροφές από το ποίημα του Άγγελου Βλάχου, όπως υποχρεωτικά συνέβαινε για όλα τα ποιήματα του «Αναγνωστικού», στο Δημοτικό Σχολείο.
Πέμπτος μήνας του χρόνου, ο Μάϊος, που οφείλει το όνομά του στη λέξη Μαία (σημαίνει τροφός και μητέρα), τη μητέρα του Ερμή, που ήταν η προσωποποίηση της γόνιμης Μάνας-Γης.
της Λίνας Μπόγρη-Πετρίτου*
Πλούσια η ελληνική μας παράδοση από ιστορίες, που οι άνθρωποι τις λένε από στόμα σε στόμα, για κείνη τη μεγάλη άνοιξη της Σταύρωσης και της Ανάστασης! Ιστορίες για τα δέντρα, για το κόκκινο χρώμα των αυγών, για τα λουλούδια…
Λένε για την ελιά:
Την ώρα της Σταύρωσης του Χριστού έγινε κακό μεγάλο. Η γη τραντάχτηκε, λυσσομανούσε η θάλασσα, μαύρισαν τα ουράνια. Τα δέντρα ρίξανε τα φύλλα τους. Μόνο της ελιάς έμειναν θαλερά πάνω στα κλαδιά της.
Πρόσφατα σχόλια