Τὸ πνευματικὸ ὑπόβαθρο τοῦ Παῦλου Μελᾶ (29 Μαρτίου 1870 – 13 Οκτωβρίου 1904)

Ὁ Παῦλος Μελᾶς, ἔργο τοῦ Γεωργίου Ἰακωβίδη

Τοῦ Κωνσταντίνου Χολέβα

Ὁ θάνατος τοῦ παλληκαριοῦ συνέβη στὶς 13 Ὀκτωβρίου 1904 στὸ χωριὸ Στάτιτσα τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας.

Πρόκειται γιὰ τὸ σημερινὸ χωριὸ Μελᾶς τοῦ Νομοῦ Καστοριᾶς. Ὁ ἀνθυπολοχαγὸς τοῦ Ἑλληνικοῦ Πυροβολικοῦ Παῦλος Μελᾶς, εὑρισκόμενος σὲ μυστικὴ ἀποστολὴ στὴν τουρκοκρατούμενη Μακεδονία ἔπεσε νεκρὸς ἀπὸ βόλι τουρκικῆς περιπόλου.

Ἦταν ἡ τρίτη εἴσοδός του ἀπὸ τὴν ἐλεύθερη Ἑλλάδα στὴ Μακεδονία γιὰ νὰ βοηθήσει τοὺς ἐντοπίους Ἕλληνες νὰ ἀντιμετωπίσουν τὴν ἐκκλησιαστικὴ προπαγάνδα καὶ τὴν ἔνοπλη βία τοῦ βουλγαρικοῦ ἐθνικισμοῦ.

Εἶχε πάρει τὸ ψευδώνυμο Καπετὰν Μίκης Ζέζας γιὰ νὰ μὴν μάθουν Τοῦρκοι καὶ Βούλγαροι ὅτι Ἕλληνες ἀξιωματικοὶ ἡγοῦνται ἐνόπλων σωμάτων ἔξω ἀπὸ τὰ σύνορα τῆς μικρῆς τότε Ἑλλάδος. Ὁ θάνατός του ἔγινε τραγούδι, θρῆνος καὶ θρύλος.