You are currently browsing the tag archive for the ‘Γ.Α.Μέγας’ tag.
Είναι τόσες οι παραδόσεις, οι θρύλοι, τα έθιμα, τα τραγούδια κι οι δοξασίες για τον Αϊ Γιώργη και τη μέρα τούτη, που δε θα χωρούσαν ούτε για αστείο σε μια εγγραφή. Του Αϊ Γιωργιού σήμερα, του καβαλάρη Αγίου, που κατέχει ξέχωρη θέση στην ψυχή του λαού μας.
Ο Αϊ-Γιώργης ο καβαλάρης ιππότης που σκότωσε το δράκοντα κι έσωσε τη βασιλοπούλα και τη χώρα, ο Αϊ-Γιώργης, ο αήττητος στρατηλάτης και τροπαιοφόρος, ο μεγάλος προστάτης των Ελλήνων από τους Τούρκους τα δύσκολα χρόνια της σκλαβιάς κι ο προστάτης του πεζικού και του στρατού ξηράς σήμερα, ο άγιος υπερασπιστής των φτωχών, ο άγιος απελευθερωτής των αιχμαλώτων, ο Αϊ-Γιώργης της άνοιξης, των κτηνοτρόφων και των γεωργών, ο Αϊ-Γιώργης ο θαυματουργός. …
Εικόνα από:mathainoc.blogspot.com
Από τον Γ.Α.Μέγα, ξεχασμένα πλέον έθιμα, για τη Μεγάλη Τετάρτη..:
«Το ευχέλαιο που γίνεται στις εκκλησίες σε μερικούς τόπους, όπως στον Πόντο, γινόταν και στο σπίτι’ στα αντικείμενα που ευλογούνται στη διάρκεια αυτής της τελετής, αποδίδεται ξεχωριστή, θεία ιδιότητα και δύναμη.
Π.χ. στα Κοτύωρα,
ο παπάς τη Μεγ.Τετάρτη γύριζε στα σπίτια για ευχέλαιο. Είχαν σε κάθε σπίτι έτοιμα αυγά ωμά, αλεύρι και αλάτι, τα ευχέλιαζε αυτά ο παπάς και τη Μεγ.Πέμπτη, αφού έβαφαν τ’αυγά, τα πήγαιναν μαζί με το ευχελιασμένο αλεύρι και τ’αλάτι στην εκκλησιά, στον Εσπερινό, μέσα σε καλαθάκια σκεπασμένα καλά με πανί.
Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως σήμερα..
Κυριακή Σταυρολουλουδιά.. Ο Σταυρός στολίζεται με λουλούδια σήμερα και οι πιστοί τον φιλούν με ευλάβεια για να λάβουν τη χάρη και τη δύναμη να συνεχίσουν τον αγώνα της νηστείας και της περισυλλογής, καθώς φτάνουμε στη μέση της Σαρακοστής οδεύοντας προς τη Μεγάλη Εβδομάδα…
Τα λαογραφικά αποσπάσματα για τη μέρα τούτη, του Δ. Λουκάτου και του Γ.Μέγα:
«Ανοιξιάτικη γιορτή των λουλουδιών, που συγκεντρώνονται άφθονα στην εκκλησία, ν’ανθοστολίσουν προκαταβολικά το Σταυρό, που σε τρεις πάλι βδομάδες θα δεχτεί πάνω του το σταυρωμένο Χριστό.
Το πρώτο Σάββατο της Σαρακοστής τιμάται ο `Aγιος Θεόδωρος. Και τούτο το Σάββατο ανήκει στα «Ψυχοσάββατα», οπότε γίνονται οι γνωστές προσφορές κολλύβων στους νεκρούς και η μνημόνευσή τους.
Συνήθιζαν, μάλιστα, αυτό το Ψυχοσάββατο να φτιάχνουν έναν μεγάλο δίσκο με κόλλυβα για όλους εκείνους που έφυγαν από τη ζωή χωρίς να αφήσουν πίσω τους παιδιά ή άλλους συγγενείς, για εκείνους που χάθηκαν στον πόλεμο ή πέθαναν μακριά, εδώ και χρόνια.
Ο Ι.Ν. Αγ Βλασίου στο Πάπιγκο ,Ζαγοροχώρια Ιωάννινα
Σήμερα, του Αγίου Βλασίου..
Ο `Αγιος Βλάσιος, σύμφωνα με το συναξάρι του, είχε την ικανότητα να εξημερώνει τα άγρια ζώα και για τούτο ο λαός μας τον επέλεξε ως προστάτη του από τους λύκους και τα τσακάλια, που τέτοια εποχή, λόγω του ψύχους και της πείνας, κατεβαίνανε προς τα χωριά.. Λένε, μάλιστα, πως οι κτηνοτρόφοι, τιμούσαν ιδιαίτερα τη γιορτή του, γιατί αλλιώς «τους έστελνε το λύκο»!
Σύμφωνα με το λαογράφο Γ.Α. Μέγα («Ελληνικές γιορτές και έθιμα λαϊκής λατρείας»), οι χωρικοί είχαν αργία τη μέρα της γιορτής του και συγκεκριμένα:
Ιερός Ναός Αγίου Χαραλάμπου στην συνοικία της Αγίας Παρασκευής
Μετά από κείνη τη στροφή του δρόμου, στο δεξί μας χέρι, είναι χτισμένο το μικρό και ταπεινό σπιτικό του..
Διακριτικό, ντυμένο στα χρώματα της γης και της πέτρας, λιλιπούτειο και σχεδόν ξεχασμένο, ανάμεσα σε γέρικα πλατάνια και πυκνές φυλλωσιές, δεν το παρατηρούσε το μάτι του τυχαίου περαστικού.
Ακόμη κι εκείνοι που γνώριζαν την ύπαρξή του, το αγνοούσαν πια, προσπερνούσαν αδιάφορα κι αφηρημένα, χωρίς καν να ρίξουν ένα βλέμμα χαιρετισμού..
Υπαπαντή του Χριστού (τοιχογραφία). Μονή Αγίου Ιωάννου Προδρόμου Ρογκοβού
Υπαπαντή σημαίνει προϋπάντηση. Σήμερα, λοιπόν, γιορτάζουμε τη μέρα που ο Χριστός, προϋπαντήθηκε στο Ναό του Σολομώντα, από τον ιερέα Συμεών, καθώς σύμφωνα με το Μωσαϊκό νόμο, κάθε πρωτότοκο αρσενικό παιδί έπρεπε να αφιερώνεται στο Θεό και σαράντα μέρες μετά τη γέννησή του να προσφέρεται ως θυσία ένα ζεύγος τρυγόνων ή δύο νεοσσοί περιστεριών.
Τέτοια μέρα, ο λαός μας συνήθιζε να κάνει προβλέψεις σε σχέση με τον καιρό. Γενικότερα λεγόταν πως ό,τι καιρό κάνει της Υπαπαντής, τέτοιος καιρός θα βαστάξει και για σαράντα μέρες, αν και σε περιοχές της Κρήτης πίστευαν πως αν ο καιρός είναι καλός αυτή τη μέρα, ο χειμώνας θα κρατήσει πολύ ακόμη.
Τρύφωνα πολύκαρπε,
έλα δω στ’αμπέλι μου
και στο χωραφάκι μου
να φάμε και να πιούμε
Ο Φεβρουάριος ξεκινάει με τα «Συμόγιορτα», δηλαδή τρεις γιορτές που η μία διαδέχεται την άλλη, του Αγίου Τρύφωνα, της Υπαπαντής και του Αγίου Συμεών. Λέγεται, μάλιστα, πως «`Αι-Τρύφωνας τριβ’, Υπαπαντή πλαθ’ κι ο Συμεών σημνειών'».
Εικόνα από:www.diakonima.gr
«Απ’ τ’ άγιου Σπυρίδωνα
σπυρί-σπυρί μεγαλώνει η μέρα»
λέγαν οι παλιοί…
«Έπειτα απ’τη γιορτή τ’ Άη-Νικόλα, στις 12 του μήνα έρχεται ο Άη-Σπυρίδωνας, που ο λαός μας πιστεύει πως θεραπεύει τα σπυριά και διώχνει την πανούκλα.
Κι ακόμα, οι ξωμάχοι μας πιστεύουν πως είναι ο βοηθός τ’ Άη-Νικόλα σε στεριές και θάλασσες και χαλάει τα παπούτσια του τρέχοντας εδώ κι εκεί να βοηθήσει αυτούς που κινδυνεύουν.
Δεν σταματάνε κι οι δυο τούτοι Άγιοι, λέει ο λαός μας. Πάντοτε βρίσκονται κάπου και βοηθούν, βοηθούν αυτούς που κινδυνεύουν στ’ανοιχτά πέλαγα και δέρνονται στ’αρμυρονέρια της θάλασσας.« (Βασίλης Λαμνάτος, «Οι μήνες στην αγροτική και ποιμενική ζωή του λαού μας»)
Άγιος Νικόλαος Αρχιεπίσκοπος Μύρων της Λυκίας – Β΄ μισό 17ου αιώνα. Η εικόνα αποκαλύφθηκε κάτω από νεώτερο στρώμα με παράσταση του αγίου Σπυρίδωνα. Από τη Messina – Αθήνα, Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο
«Θαλασσινέ μου Άγιε, Καλέ μ’ Άη Νικόλα,
εφτά κεράκια σού’φερα και σου τ’ανάβω όλα.
Θά’ρχομαι τώρα ταχτικά ν’ανάβω το καντήλι,
γι’αυτόν που έφυγε προχθές κουνώντας το μαντήλι.
Προστάτευέ τον Άγιε, των ναυτικών Προστάτη!
Και κάθε άλλος ναυτικός ας σ’έχει παραστάτη!»
(από τα «Αμοργιανά», Σύνδεσμος Αμοργινών, Μάρτιος 2007)
Το σπιτάκι της Μέλιας 
Πρόσφατα σχόλια