Η εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού στον Γέρμα Καστοριάς, 14 Σεπτεμβρίου.

Ξυλόγλυπτος Σταυρός αγιασμού (18ος αι.) σε ναό του Γέρμα Καστοριάς.

Γιώργος Τ. Αλεξίου

Η εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου είναι, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Αγίας Εκκλησίας μας, πολύ σημαντική και γι’ αυτό τιμάται ιδιαιτέρως απ’ όλους τους Ορθόδοξους Χριστιανούς.

«Τσάι του Βουνού», το θεωρούμενο «φυτό της Αγίας Τριάδος» στον Γέρμα Καστοριάς

Γερμανιώτικη εικόνα της Αγίας Τριάδος (18ος αι.) πλαισιωμένη από βλαστούς τσαγιού. Σύνθεση Γ.Τ.Α.

Γιώργος Τ. Αλεξίου

Η μεγάλη θρησκευτική εορτή του Αγίου Πνεύματος – της Αγίας Τριάδος είναι κινητή, διότι η ημερομηνία της καθορίζεται από την Εκκλησία μας κατ΄ αντιστοιχία με την εκάστοτε ημερομηνία τού Πάσχα, και τελείται από τα μέσα Μαΐου έως τα μέσα Ιουνίου.

Τα Κόλιαντα στον Γέρμα της παλαιάς εποχής

Του Χρίστου Γ. Γεωργίου (+1972).

Την νύχτα της 23ης προς την 24η Δεκεμβρίου τα παιδιά του Γέρ­μα, ιδίως του δημοτικού σχο­λείου, γυρίζουν καθ’ ομάδες στα σπίτια του χωριού και ψάλ­λουν τα Κόλιαντα. Τα Κόλια­ντα είναι τα λεγόμενα αλλού Κάλανδα (1).

Το κάθε παιδί κρατάει στο χέρι του μία ράβ­δο, που το ένα άκρο της είναι εξογκωμένο, για να κτυπά τις πόρτες κι έχει κρεμασμένο από τον ώμο του ένα σακίδιο, για να βάζει τα δώρα, που θα του δίνουν. Μερικά παιδιά, ιδίως εξωσχολικά, κρεμνούν επάνω τους και κουδούνια.

Ο τρύγος στον Γέρμα Καστοριάς τον παλιό καιρό (πριν το έτος 1970).

Κείμενο Ζήση Ε.Χασιώτη.

Φεύγοντας ο Αύγουστος που είναι ο τελευταίος μήνας του καλοκαιριού και της Παναγίας με τα πολλά φρούτα, ο καιρός μάς φέρνει, καθώς γυρίζει, το Σεπτέμβρη, το μήνα του Σταυρού, που προμηνύει τον ερχομό του χινόπωρου με τις δροσερές του αύρες και τα πρωτοβρόχια.

Από το έμπα του κιόλας, ο Σεπτέμβρης σε μερικά μέρη της πατρίδας μας και ειδικότερα στη Δυτική Μακεδονία, ρίχνει τα πρώτα τα νερά τα «πρωτοβρόχια», πάνω στο διψασμένο χώμα της γης, σκορπώντας χαρά και συλλογή στους ζευγάδες, άλλοτε γεωργούς μας με τα βόδια και τα άλετρα και τώρα με τα τρακτέρ και τα γεωργικά τους μηχανήματα.

“Η κυρά η Παναγιά”. Δημοτικό θρησκευτικό στιχούργημα απ’ τον Γέρμα Καστοριάς.

Η Κοίμηση της Θεοτόκου (18ος αιών;) Εικόνα στον ενοριακό ναό Αγίου Γεωργίου Γέρμα

Οι κάτοικοι του Γέρμα Καστοριάς σέβονται πολύ, τιμούν ιδιαίτερα και αναγνωρίζουν ως προστάτισσά τους την Παναγία μας.

Στο ευλογημένο χωριό τους έχουν, ήδη απ’ τα βυζαντινά χρόνια, έναν αξιόλογο ναό αφιερωμένον στο σεπτό Πρόσωπό της, τον ιερό ναό “Κοιμήσεως της Θεοτόκου”, περιοχής Κερασόβου.

Το αγριολούλουδο «Κρίνος της Παναγιάς» (Lilium Candidum L.) σε βουνό του Γέρμα Καστοριάς.

Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ προσφέρει κρίνο στην Παναγία κατά τον Ευαγγελισμό της. Εικόνα στη Βασιλειάδα Καστοριάς,19ος αιών.

δάσκαλος Γιώργος Τ. Αλεξίου

Η ύπαιθρος του χωριού «ο Γέρμας» Καστοριάς είναι εκτεταμένη και πολύμορφη και διατηρεί πολλά σε είδος και αναρίθμητα σε πληθυσμό αγριολούλουδα.

Στα εν λόγω αγριολούλουδα περιλαμβάνεται και ο πανέμορφος «Κρίνος της Παναγιάς». Ο κρίνος αυτός (πρόκειται για ένα “λεπτεπίλεπτο” υποείδος του) φύεται κι ευδοκιμεί κυρίως στο ασβεστολιθικό και προσήλιο βουνό «ο Πάσχος», όπου «το εύπνουν του τόπου ως αγαπητόν και σφόδρα ηδύ» και όπου «πάντων κομψότατον το της πόας».

Το «ρεβιθένιο ψωμί» της Μεγάλης Παρασκευής στην περιοχή της Καστοριάς

«Ρεβυθένιο ψωμί» της Καστοριάς.

Γιώργος Αλεξίου

Οι χρυσοχέρες νοικοκυρές τής πόλης  Καστοριάς και των χωριών τής περιοχής της ζυμώνουν και ψήνουν κάθε χρόνο κατά τη Μεγάλη Εβδομάδα το λεγόμενο «ρεβιθένιο ψωμί».

Το εν λόγω μυρωδάτο και πεντανόστιμο ψωμί παρασκευάζεται κατά την ακόλουθη χρονοβόρα και σχετικώς επίπονη διαδικασία:

Μεγάλη Τρίτη:Οι νοικοκυρές παίρνουν μία κατσαρόλα, την τρίβουν εσωτερικά με βασιλικό και με άλλα αρωματικά βότανα και την τοποθετούν κοντά στη φωτιά.