Το Συναξάρι της ημέρας (4 Δεκεμβρίου)

Σήμερα Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 2022 τιμούνται οι άγιοι:

Η Αγία Βαρβάρα και το έθιμο της Βαρβάρας στη Θράκη

Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός (4 Δεκεμβρίου)

Το Συναξάρι της ημέρας (4 Δεκεμβρίου)

Σήμερα Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου 2020 τιμούνται οι άγιοι:

Η Αγία Βαρβάρα και το έθιμο της Βαρβάρας στη Θράκη

Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός (4 Δεκεμβρίου)

Πολλές φορές βρέθηκε απ’ το βουνό στη θάλασσα και απ’ τη θάλασσα στο βουνό, χωρίς να καταλάβει…

π. Στέφανος Αναγνωστόπουλος

Ένας πολύ μορφωμένος χριστιανός, με πολλά πανεπιστημιακά διπλώματα και μάστερ, ο οποίος ήθελε να μονάσει, όχι όμως σε κοινόβιο, αλλά πάνω ψηλά στην έρημο του Αγίου Όρους, στα Κατουνάκια, στην Κερασιά, στον Άγιο Βασίλειο, είχε ακούσει για κάποιον μοναχό, – πριν από χρόνια αυτό βέβαια,- στα μέρη εκείνα, που ήταν απλός.

Είχε γνωρίσει την απάθεια μέσα απ’ τον κόπο και βίωνε την νοερά ενέργεια της καρδιακής προσευχής, δηλαδή το «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με», στην πλήρη πνευματική ενέργειά της.

Η Αγια-Βαρβάρα, η ευλογιά, το μέλι και τα τρίστρατα!( 4 Δεκεμβρίου)

Φτάσανε και πάλι Νικολοβάρβαρα! Της Αγια-Βαρβάρας σήμερα, κι αν και παλαιότερα έχω ξαναγράψει περί των λαογραφικών της ημέρας τούτης, επειδή οι παραδόσεις του λαού μας είναι αστείρευτες, θα της αφιερώσω μία ακόμη ανάρτηση…

Η Αγια-Βαρβάρα κι η ευλογιά:

Σύμφωνα με μία από τις επικρατέστερες παραδόσεις, «η αγία Βαρβάρα ήταν από μικρή Χριστιανή, πολύ όμορφη. Ο πατέρας της ζήτησε να την παντρέψει με ειδωλολάτρη βασιλιά. Η αγία παρακάλεσε το Θεό, να βγάλει την «ευλογιά», να την ασχημίσει. Ο Θεός την άκουσε, και μαζί της έδωσε το χάρισμα να θεραπεύει ευλογιά και ιλαρά». [Θεσσαλία-Τύρναβος] 

Το Ιστορικό της Ευρέσεως της Ιεράς Εικόνας της Αγίας Βαρβάρας στο Κατσιπόδι

Η ευρεθείσα κατά το έτος 1924 ιερά εικόνα

Το έτος 1924 στο Κατσιπόδι (σημερινή Δάφνη) στο μέρος όπου βρίσκεται σήμερα ο Ιερός Ναός της Αγίας Βαρβάρας, υπηρχαν μόνο οικόπεδα.

Η κυρά-Αντώναινα, όπως ήταν γνωστή η Αικατερίνη Συλιγούδη- Παπαγιανοπούλου, έβλεπε συνέχεια την Αγία Βαρβάρα δι΄οράματος, η οποία της έλεγε να πάει να την βγάλει από εκεί που ήταν κρυμμένη η εικόνα της.

Το παρεκκλήσι της Αγίας Βαρβάρας στη Δερβιτσάνη

Το παρεκκλήσι της Αγίας Βαρβάρας βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Δερβιτσάνης και συγκεκριμένα στην τοποθεσία εντός των παλιών αμπελώνων του χωριού.

Το ιερό του έχει ανατολική κατεύθυνση, βλέποντας προς την κεντρική οδό Κακαβιάς – Αργυροκάστρου, ενώ στα βορειοδυτικά του βρίσκεται το μουσουλμανικό χωριό Λαζαράτες.

Η πρώτη ανέγερση του εν λόγω προσκυνήματος δεν μας είναι γνωστή. Ωστόσο κατά την τοπική μας παράδοση, πιθανολογείται πως κτίστηκε στα ερείπια αρχαίου νεκροταφείου της ελληνιστικής και ρωμαϊκής περιόδου.

Μη φοβάσαι. Εγώ σε προστατεύω.

π. Στέφανος Αναγνωστόπουλος

Κάποτε ένας ιερεύς που ήτανε αγνός σαν το κρύσταλλο, – θα τονίζονται οι αρετές αυτών των παραδειγμάτων που θα σας αναφέρω, γιατί μέσα από αυτές θα βγαίνει ο λειτουργός του Υψίστου –

Επαναλαμβάνω, ήταν αγνός σαν κρύσταλλο, καθαρός και αμίαντος από κάθε τι αισχρό, ρυπαρό και σαρκικό, βρέθηκε, ακούτε τώρα; βρέθηκε ο εν λόγω ιερεύς ύστερα από πολλές ταλαιπωρίες στο κελί μιας συνοδείας στο Άγιον Όρος που του πρόσφερε ολοκάρδια φιλοξενία και αγάπη.

Το πρώτο βράδυ αφού αγρύπνησε με πολλά πολλά δάκρυα, κατάκοπος και καταπονεμένος, ξάπλωσε για λίγο να αναπαυθεί γιατί ύστερα από λίγο θα έπρεπε να σηκωθεί με το τάλαντο για τη μετα-μεσονύχτια Θεία Λειτουργία.

Η Αγία Βαρβάρα και το έθιμο της Βαρβάρας στη Θράκη

Το έθιμο της Βαρβάρας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της λαϊκής λατρευτικής παράδοσης της Θράκης. Κάθε φορά που ξημερώνει η 4η Δεκεμβρίου, η μνήμη όλων γυρίζει πίσω σε εκείνα τα κρύα πρωινά που ανοίγαμε τα μάτια μας και μας περίμεναν τα μπολ με την αχνιστή Βαρβάρα και το σπίτι μοσχοβολούσε σουσάμι και κανέλα.

Κατά το συναξάρι η Αγία Βαρβάρα γεννήθηκε κάπου στην Ανατολή γύρω στο 300 μ.Χ. και μαρτύρησε με τους τελευταίους διωγμούς των Χριστιανών.

Η παραδοσιακή Θρακιώτικη «Βαρβάρα»

.

Οι παροιμίες λένε: «Βαρβάρα βαρβαρώνει (το κρύο), αη Σάββας σαβανώνει, αϊ Νικόλας παραχώνει», «Αγία Βαρβάρα γέννησε (το χιόνι), άη Σάββας το δέχτει κι άη Νικόλας έτρεξε να πάει να το δαφτίσει (το βάφτισε χιόνι)».

Κάθε φορά της αγίας Βαρβάρας, συνήθιζαν να τρώνε και το αντίστοιχο γλυκό .

Είναι ένα έθιμο παλιό και πρόκειται για ένα γλυκό σε μορφή σούπας που περιέχει διάφορα σπυριά, που συμβολίζουν τα σπυράκια που βγάζουν τα μικρά παιδιά όταν κολλάνε τις παιδικές αρρώστιες.

Λένε πως με τη Βαρβάρα τα παιδιά θα περάσουν τις αρρώστιες αυτές ελαφρά.

Τα Βάρβαρα (Μικρασιάτικα έθιμα)

Η Αγία Βαρβάρα θεωρούνταν προστάτιδα των παιδιών από τις κακές παιδικές ασθένειες και ιδιαίτερα της ευλογιάς που προκαλούσε πολλούς θανάτους στον παιδικό πληθυσμό.

Γι” αυτό καθιέρωσαν στη γιορτή της, για να τη γλυκάνουν, να μοιράζουν γλυκό κολυβόζουμο, που το ονόμασαν «βαρβάρα» ή «βάρβαρα».

Το έθιμο αυτό λέγεται πως κρατάει από την εποχή που ο σατανικός νους του πατέρα της Αγίας Βαρβάρας, του Διόσκουρου, βάλθηκε να εξοντώσει τους χριστιανούς δηλητηριάζοντας το ψωμί τους.