You are currently browsing the category archive for the ‘Μακεδονικός Αγώνας’ category.
Η προτομή του ήρωα Παύλου Μελά στο χωριό Μελάς Καστοριάς.
Κείμενο ομιλίας της κ. Θωμαής Δούμα, αφιέρωμα στη μνήμη τής γιαγιάς της Σταυρούλας Γκέρου (+1969).
«Κυρά Σταυρούλα έλα, σε θέλει ο Δεσπότης μας, κάμε και γρήγορα γιατί είναι πολύ στενοχωρημένος, και δεν κάνει να περιμένει άπραγος».
Απορημένη η Σταυρούλα Γκέρου γειτόνισσα του Δεσπότη Καστοριάς Γερμανού Καραβαγγέλη -η εθνική δράση του οποίου ήταν γνωστή πριν ακόμα έρθει ο Παύλος Μελάς στην Μακεδονία. Νέα σαν το κρύο νερό, λεβέντισσα και μέχρι το θάνατο της.
Ἡ ζωὴ εἶναι πόλεμος.
Ἡ γῆ σου εἶναι φρούριο καὶ χρέος σου ἡ νίκη.
Μὴ μιλᾶς, νὰ σκέπτεσαι, ν’ ἀγαπᾶς, νὰ μὴν πονᾶς.
Ἕνας εἶναι ὁ σκοπός σου, ὁ πόλεμος.
Πολέμα γιὰ τὰ ἰδανικά σου, γιὰ τὰ Ἑλληνικὰ ἰδανικὰ τοῦ ἀνθρωπισμοῦ.
Πολέμα γιὰ τὴν Μεγάλη Ἰδέα.
Τάσος Κοντογιαννίδης
Από τον Πόντο στην Ήπειρο, από τη μια πλευρά του ελληνισμού στην άλλη θα βρεθεί ο Πόντιος ιεράρχης Φώτιος Καλπίδης. Ως μητροπολίτης Κορυτσάς θα κρατήσει ψηλά τη φλόγα της πίστης αλλά και το λάβαρο του εθνικού αγώνα.
Συμπαραστάτης του καταπιεζόμενου ποιμνίου του από Αλβανούς, Βουλγάρους και Ρουμάνους κομιτατζήδες, ο Φώτιος έπεσε στις επάλξεις του καθήκοντος από τις σφαίρες των δολοφόνων, για να ξεσηκώσει τότε ο θάνατός του τον ελληνισμό.
Το ποιος ήταν ο Φώτιος Καλπίδης, θα σας εξιστορήσουμε ευθύς αμέσως.
Ό καπετάν ’Άγρας (Τέλλος Άγαπηνός) άποθανατίσθηκε περισσότερο μέ τό θρύλο καί τήν προφορική παράδοση, παρά μέ τό τραγούδι.
Αγνός καί ενθουσιώδης νέος άξιωματικός, είχε κερδίσει τήν άγάπη όλων τών συμμαχητών του.
Διακρινόμενος γιά τόν άνθρωπισμό του, είχε τήν άφέλεια νά πιστεύη, ότι θά μπορούσε νά ένώση τούς δύο χριστιανικούς λαούς, Έλληνες καί Βουλγάρους, κατά τού κοινού ετεροδόξου έθνους, τών Τούρκων.
Μουσικο-αφηγηματική εκδήλωση που έγινε στην Κατερίνη, το Σάββατο 9 Μαϊου 2015 στην αίθουσα του Συνεδριακού Κέντρου του Δήμου Κατερίνης «ΕΚΑΒΗ».
Παρουσίαση αγωνιστών του Μακεδονικού Αγώνα με αφηγήσεις, θρηνητικὰ και δοξαστικὰ ρωμαίικα άσματα, απὸ την χορωδία «Άγιος Νέστωρ», της ενορίας του Αγίου Δημητρίου Κιλκίς.
Η ενοριακή χορωδία ιδρύθηκε τον Μάιο του 2009 αριθμεί 30 περίπου μέλη και χοράρχης της είναι ο πρωτοψάλτης του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου και εκπαιδευτικός, κύριος Σάββας Ηλιάδης.
Βελίκα Τράϊκου
῾Ελληνίς
Καυτές ἱστορικές μνῆμες κουβαλᾶ τοῦτος ὁ μήνας. Ζωντανεύει μπροστά μας καί τούς νικηφόρους βαλκανικούς πολέμους τοῦ 1912-13.
Πολλές πόλεις τῆς Μακεδονίας γιορτάζουν τοῦτες τίς μέρες τά ἐλευθέριά τους ἀπό τή μακρόχρονη τουρκική σκλαβιά καί παιανίζουν τή νίκη τους κατά τῶν βουλγάρων κομιτατζήδων.
᾿Αλλά, μέχρι νά φουντώσει καί νά θεριέψει ὁ Μακεδονικός ᾿Αγώνας, πόσοι καί πόσες δέν ἐργάστηκαν ἀνύσταχτα πολλές δεκαετίες πρίν, δέν ριψοκινδύνευσαν καί δέν ἔγιναν ὁλοκαυτώματα, σπέρνοντας ἀπό τό δικό του μετερίζι ὁ καθένας τό σπόρο τῆς λευτεριᾶς!
.
Γράφει ο Δημήτριος Νατσιός, Δάσκαλος
.
Αφιέρωμα μνήμης. Μορφές του Μακεδονικού Αγώνα
Το 1955 ο αείμνηστος Σταύρος Μάνεσης γυρίζει την Μακεδονία και μελετά τα γλωσσικά ιδιώματα. Εκεί συναντά γέρους που αναθυμούνται το δράμα της σκλαβιάς. Ένας εκατοχρονίτης γέροντας του λέει το εξής πρωτότυπο.
«Δεν μπορούσαμε να ζήσουμε σκλάβοι σε ξένα χέρια επ’ άπειρον το γραφτό έλεγε πως θα ενωθούμε με την Ελλάδα, γιατί Ελλάς θα πει…. Έλα».
Ίσως η αφελής αυτή «ετυμολογική» ανάλυση του εθνικού μας ονόματος να είναι και η ωραιότερη που έχει γραφτεί. Άθελά του όμως ο γέροντας, ετυμολόγησε μία άλλη λέξη, την ελευθερία, η οποία προέρχεται από το ρήμα έρχομαι, από τον μέλλοντα του «ελεύσομαι», που σημαίνει «θα έλθω».
(Η Σημαία ανήκε στον οπλαρχηγό του Μακεδονικού Αγώνα, Ηλία Δεληγιαννάκη που σκοτώθηκε αργότερα στη μάχη του Σκρά).
.
άρθρο του δασκάλου Σάββα Ηλιάδη
(Δυο ζωντανές μαρτυρίες από στόματα των αντιπάλων τους)
-
Από το βιβλίο «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΕΥΓΕΛΗΣ», του δημοδιδασκάλου και Μακεδονομάχου Ιωάννου Ξανθού, καταγομένου από την Γευγελή της Μακεδονίας, μεταφέρουμε το παρακάτω απόσπασμα: Μέρος ΣΤ΄:«ΤΟ ΤΟΥΡΚΙΚΟΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΚΑΙ ΕΙΣ ΓΕΥΓΕΛΗΝ»
Την 11ην Ιουλίου 1908 ανεκηρύχθη το Τουρκικόν Σύνταγμα και εις Γευγελήν. Κατά την ημέραν ταύτην όλοι οι Οθωμανοί της Γευγελής και των πέριξ χωρίων κατήλθον εις πάνδημον ένοπλον συλλαλητήριον προ του Διοικητηρίου, όπυ είχον κατέλθει και παρουσιασθή μικρά αντάρτικα σώματα Ελληνικά και κομιτατζήδων. Οι οπλρχηγοί και οι οπλίται Ελλήνων και Βουλγάρων ήσαν μεν ελεύθεροι πλην όμως άοπλοι. Μετά των Οθωμανών είχε κατέλθει και πολύ πλήθος Χριστιανικού κόσμου Ελλήνων και Βουλγάρων.
Ο Μακεδονομάχος εκ Θάσσου Νικήτας Δρακόπουλος, Δράμα 1966
Διήγημα του Κώστα Δρακόπουλου.(Μακεδονικό Ημερολόγιον 1968)
ΜΙΑ ΜΥΣΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ
Είταν μια νύχτα αρκετά ζέστη και υγρή, αν και βρισκόμασταν στις αρχές του Οκτώβρη του 1902.
Τη νύχτα τούτη όλα είταν σιωπηλά στη μικρή πολιτεία, σκεπασμένα από ένα αμυδρό φως, το φως της αστροφεγγιάς.
Οι δρόμοι της φωτιζόντουσαν αχνά από τα νυσταγμένα γκαζοφάναρα της δημαρχίας και μια απόλυτη σιωπή την αγκάλιαζε στον αναδιπλωμένο της αθόρητο μανδύα. Μόνο που και που, τη σιγή τούτη έτεμνε ο ρυθμικός χτύπος της μαγκούρας του πασβάντη καθώς βαρυοχτυπούσε το καλντερήμι του δρόμου.
Η πολιτεία είταν τουρκοκρατούμενη κι οι γραικοί της στέναζαν κάτω από τον αβάσταχτο ζυγό του δεινάστη τους και την με κάθε μέσο προσπάθεια του βουλγάρικου κομιτάτου να τους εκβουλγαρίσει η να τους εκμηδενίσει.
(σημ. Μέλιας): Δημοτικό τραγούδι που αναφέρεται στον Παύλο Μελά. Επειδή η Καστοριά συνορεύει με την Ήπειρο, επηρεάζεται από το ηπειρώτικο χρώμα.
Παυλής Μελάς
Τρεις περδικούλες Παυλή Μελά
τρεις περδικούλες κάθονταν
στη Στάτιστα στη ράχη
αρχηγέ Παυλή Μελά.
Είχαν τα μάτια Παυλή Μελά
είχαν τα μάτια κόκκινα
και τα νύχια ματωμένα
αρχηγέ Παυλή Μελά.
Δεν κελαηδούν Παυλή Μελά
δεν κελαηδούν σαν πέρδικες
μήτε σα χελιδονάκια
αρχηγέ Παυλή Μελά
μον’ κελαηδούν Παυλή Μελά
μον’ κελαηδούν και λέγουνε
μ’ ανθρώπινη ομιλία
αρχηγέ Παυλή Μελά Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Το σπιτάκι της Μέλιας 
Πρόσφατα σχόλια