You are currently browsing the category archive for the ‘Βαλκανικοί πόλεμοι’ category.
Επιστολικό δελτάριο: Ζωγραφική απεικόνιση του ελληνικού πυροβολικού στη δυσκολοδιάβατη Αετοράχη Ηπείρου.
.
Στις 8/12/1912 ως το ξημέρωμα σχεδόν εξακολουθούσαν οι βολές του Πυροβολικού των Ελλήνων.
Την προηγούμενη ημέρα οι Τούρκοι είχαν θρηνήσει τον αρχηγό του Πυροβολικού τους, Τζαβή πασά, τον οποίο και έθαψαν με ιδιαίτερες τιμές.
Οι Τούρκοι αναδιπλώνονται κι εξαπολύουν επίθεση 21 Δεκεμβρίου 1912 γύρω στις 8 το βράδυ εναντίον της αριστερής πτέρυγας του παρατεταγμένου ολόγυρα από το Μπιζάνι Ελληνικού στρατού.
.
Γεννήθηκε 6 Σεπτεμβρίου 1860 στην Ιθάκη. Πατέρας του ήταν ο Παύλος Μαβίλης, πρόεδρος των Δικαστηρίων της Ιονίου Πολιτείας και μητέρα του η Ιωάννα Καποδίστρια Σούφη, ανεψιά του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια.
Από την πλευρά του πατέρα του ο Λορέντζος Μαβίλης είχε Ισπανική καταγωγή. Το εξελληνισμένο όνομά του ήταν Λαυρέντιος. Ξεκίνησε τις σπουδές του από το Εκπαιδευτήριο «Καποδίστριας» που είχε ιδρυθεί στην Κέρκυρα από το 1873.
Ο δάσκαλός του, ο Ιωάννης Ρωμανός, γρήγορα αντιλήφθηκε την ιδιοφυΐα του και τον σύστησε στην Αναγνωστική Εταιρεία της Κέρκυρας (θεωρείται ως σήμερα το αρχαιότερο πνευματικό ίδρυμα της Ελλάδας). Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι η Αναγνωστική Εταιρεία ήταν αυτή που οργάνωσε και διαμόρφωσε το κίνημα για την ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα.
.
«Αρμενοχώριον, την 16ην Νοεμβρίου 1912
Αγαπητοί μου Μητέρα και Αδελφοί
[…] Φαίνεται ότι γίνονται διαπραγματεύσεις ανακωχής ή ειρήνης, αλλ’ ημείς δεν γνωρίζομεν τίποτε, διότι δεν λαμβάνομεν εφημερίδας […].
Ημείς εσυνηθίσαμεν πλέον να βαδίζωμεν και μαχόμεθα, προσπαθούμεν δε όσο το δυνατόν να προφυλασοόμεθα από το ψύχος, όπερ ήρξατο πολύ δριμύ με χιόνια.
Μη Σας ανησυχεί τούτο, διότι έχω ρούχα πλέον ή επαρκή, όχι μόνον όσα επήρα από Αθήνας, αλλά και από εδώ και αλλού.
Φορώ 2 φανέλλες, 2 κας κορσέ χονδρά, 2 εσώβρακα, 2 ζεύγη κάλτσες, όλα μάλλινα, και έχω τρεις μανδύας.
Όταν επισταθμεύομεν σε χωρία, έχομεν και φωτιά πολλή.
Το πρωί της 2ας Νοεμβρίου 1912, από το λιμάνι του Μούδρου της Λήμνου, αποπλέει Μοίρα του Ελληνικού Στόλου με επικεφαλής το θρυλικό Θωρηκτό «Γ. Αβέρωφ», υπό τον Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη, και κατευθύνεται προς το Άγιο Όρος.
Η παρουσία των πολεμικών σκαφών στα ανοικτά της χερσονήσου του Άθω, γίνεται αντιληπτή από τους μοναχούς των παραθαλασσίων μοναστηριών και κελλιών και κάτω από τις χαρμόσυνες κωδωνοκρουσίες εκατοντάδων καμπάνων τα πλοία πλησιάζουν τις ακτές του Αγίου Όρους.
Στις 11.30 οι Μονές φέρονται σημαιοστολισμένες ενώ οι μοναχοί αλλαλάζοντας από χαρά κανονιοβολούν και τυφεκιοβολούν. Το Θωρηκτό «Γ. Αβέρωφ» ανταποδίδει με 21 χαιρετιστήριες βολές.
Στη Δάφνη αγκυροβολεί το Αντιτορπιλικό «Θύελλα» και αποβιβάζει άγημα από 40 άνδρες, οι οποίοι ανεβαίνουν και απελευθερώνουν τις Καρυές.
Τὴν ἑσπέραν τῆς ἀξιομνημονεύτου ἡμέρας, τῆς Παρασκευῆς 26 ᾽Οκτωβρίου 1912, ἡ πόλις τῶν ᾽Αθηνῶν παρουσίασε θέαμα, ὅμοιον τοῦ ὁποίου σπανίως ἐδόθη εὐκαιρία εἰς τοὺς ἱστορικοὺς νὰ περιγράψουν.
῾Η ἡμέρα ἀπὸ πρωίας ἦτο βροχερά. ῾Ο πνέων ἄνεμος ἐσκόρπιζετὰς ψεκάδας, αἱ ὁποῖαι διαρκῶς κατέπιπτον ἀπὸ τὰ σκεπάζοντα τὸν οὐρανὸν θολὰ σύννεφα.
᾽Εν τούτοις ἡ κίνησις εἰς τὰς ὁδούς, ἐπειδὴ συνέπιπτε καὶ τὸ ἑορτάσιμον τῆς ἡμέρας, κατὰ τὴν ὁποίαν, ὡς γνωστόν, πανηγυρίζεται ἡ μνήμη τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου, ἐξηκολούθησε ζωηροτάτη, ἐπιταθεῖσα ἰδίως κατὰ τὰς μεταμεσημβρινὰς ὥρας.
῎Ηδη ἀπὸ δύο ἢ τριῶν ἡμερῶν ἐκυκλοφόρει ἡ φήμη, ὅτι ἡ Θεσσαλονίκη κατελήφθη ἢ ἐπρόκειτο ἀπὸ ὥρας εἰς ὥραν νὰ καταληφθῇ ὑπὸ τοῦ νικηφόρου ἑλληνικοῦ στρατοῦ, ὁ ὁποῖος προήλαυνε παρὰ τὸν ᾽Αξιὸν μετὰ τὴν ἔνδοξον μάχην τῶν Γιαννιτσῶν. ῾
Απεικονίζεται η ανηφορική οδός που οδηγεί στα Βοδενά, δηλαδή στη σημερινή Έδεσα.
Μετά την απελευθέρωση της Βέροιας και της Νάουσας ο Ελληνικός στρατός, συνεχίζοντας τη νικηφόρα προέλασή του, κατάφερε να απελευθερώσει πρώτα την πόλη της Έδεσσας (Βοδενά) και κατόπιν το Αμύνταιο.
Οι Τούρκοι, εγκαταλείποντας τις θέσεις τους, αδύναμοι να αντισταθούν, περιορίζονται στην περιοχη των Γιαννιτσών.
Απελευθέρωση της Έδεσσας [Βοδενά] (18 Οκτωβρίου 1912)
Μετά την απελευθέρωση της Βέροιας και της Νάουσας οι κάτοικοι της Έδεσσας μαθαίνουν τα νέα οι μεν Έλληνες με χαρά και ανυπομονησία για τη δική τους απελευθέρωση, ενώ οι Τούρκοι με αγωνία για την τύχη των ίδιων και των περιουσιών τους.
Ο Τουρκικός στρατός αποφασίζει να εγκαταλείψει την πόλη και κατευθύνεται προς την περιοχή των Γιαννιτσών.
Στην Έδεσσα μένουν μόνο κάποιοι άνδρες της Τουρκικής Εθνοφρουράς, ο Δήμαρχος Αλή Ριζά, ο Καϊμακάμης Γκαλίπ μπέης και ο Ταγματάρχης Ρασίτ μπέης. Εκείνες τις ημέρες συνελήφθησαν από τους Τούρκους κάποιοι επιφανείς Έλληνες οι οποίοι μεταφέρθηκαν στις φυλακές Επταπυργίου της Θεσσαλονίκης.
Ζωγραφική απεικόνιση της μάχης της Κατερίνης.
Στις 5 Οκτωβρίου 1912 κηρύχθηκε επίσημα ο Βαλκανικό πόλεμος.
Η απελευθέρωση της Πιερίας ανατέθηκε στην VIIη Μεραρχία του Στρατού Θεσσαλίας. Η VII Μεραρχία αποτελείτο από: το 19ο 20ο και 21ο Σύνταγμα πεζικού, την 3η Μοίρα πεδινού Πυροβολικού και μοίρα πυροβόλων και συγκροτήθηκε από επιστράτους εφέδρους προοδευτικά στην Αθήνα, τη Λαμία, τα Τρίκαλα και ολοκληρώθηκε η συγκρότηση της στη Λάρισα.
Διοικητής της μεραρχίας τοποθετήθηκε ο Κλεομένης Κλεομένους, συνταγματάρχης πυροβολικού, καθηγητής της Οχυρωματικής στη Σχολή Ευελπίδων.
Η VII η Μεραρχία είχε δύναμη 7.000 περίπου ανδρών. Στο επιτελείο της μετείχαν έμπειροι , αξιόλογοι, μορφωμένοι και γενναίοι αξιωματικοί, όπως ο Αλέξανδρος Μαζαράκης- Αινιάν, ενώ η δράση της βοηθήθηκε σημαντικά από Σώματα Προσκόπων, τα οποία διηύθυνε ο Κων/νος Μαζαράκης- Αινιάν, ο οποίος με τα τμήματα του βρισκόταν πάντα δίπλα στην μεραρχία, προηγείτο και προετοίμαζε το έδαφος για την κατάκτηση του αντικειμενικού στόχου.
Το Ελληνικό ιππικό με αρχηγό τον στρατηγό Σούτσο προχωρεί για να καταλάβει την πόλη της Κοζάνης.
Ο Διάδοχος Κωσταντίνος έδωσε διαταγή στις 11/10/1912 σε τμήμα του ιππικού να κινηθεί στην οδό Σερβίων Κοζάνης, προκειμένου να πραγματοποιήσει αναγνώριση στις κινήσεις των εχθρών. Κατά την πορεία του τμήματος αυτού δεν καταγράφηκε καμία εχθρική κίνηση. Ο Τουρκικός στρατός είχε αποσυρθεί.
Το Ιππικό εισήλθε στη πόλη μέσα σε κλίμα ασυγκράτητου ενθουσιασμού των Ελλήνων κατοίκων της, οι οποίοι παρέδωσαν στον αρχηγό της Ταξιαρχίας, Σούτσο, ένα ασημένιο στεφάνι που έγραφε «Ζήτω η Ελλάς».
Ο Παναγιώτης Δαγκλής για την κατάληψη της Κοζάνης στέλνει προς το Υπουργείο Στρατιωτικών το ακόλουθο μήνυμα:
Ο Eλληνικός στρατός προχωρεί, για να καταλάβει την πόλη των Σερβίων
Η κατάληψη της πόλης των Σερβίων πρέπει να έγινε αργά τη νύχτα της 10ης Οκτωβρίου 1912, όπως προκύπτει από τα τηλεγραφήματα που στάλθηκαν τα μεσάνυχτα της 10ης Οκτωβρίου προς το Υπουργείο Στρατιωτικών.
Οι άνδρες της 4ης Μεραρχίας ήταν αυτοί που κατέλαβαν την πόλη των Σερβίων. Έγιναν, επίσης, κύριοι της γέφυρας του Αλιάκμονα.
Η 5η Μεραρχία, μία Ταξιαρχία Ιππικού και τμήμα του 2ου Τάγματος Ευζώνων βρίσκονταν στην πεδιάδα του Αλιάκμονα.
Πριν εγκαταλείψουν την πόλη των Σερβίων οι Τούρκοι έσφαξαν τρεις ιερείς και 70 άοπλους Χριστιανούς.
Ζωγραφική αναπαράσταση της μάχης της Ελασσόνας. Στο κέντρο το βλέμμα έλκει ο σημαιοφόρος με την Ελληνική σημαία. Ψηλά ο ήλιος φωτίζει τους αγωνιστές. Δίνεται έμφαση στον επαρκή οπλισμό των Ελλήνων. Γίνεται συμβολική αναφορά στο πεζικό, στο πυροβολικό, στο ιππικό καθώς και στην αεροπορία (ψηλά απεικονίζεται ένα αεροπλάνο).
Η κατάληψη της Ελασσόνας 6 Οκτωβρίου 1912
Η Ελασσόνα είναι η πρώτη Ελληνική πόλη που απελευθέρωσε ο Ελληνικός στρατός το 1912 μετά από σύγκρουσή του με τις Οθωμανικές δυνάμεις.
Μετά τη μάχη μόνο ερείπια υπήρχαν στην Ελασσόνα και λείψανα από έπιπλα σπιτιών που είχαν καταστραφεί από τους ίδιους τους μπέηδες πριν αναχωρήσουν, για να μην πέσουν στα χέρια των Ελλήνων. Έμειναν άθικτες όμως τεράστιες αποθήκες στην πόλη γεμάτες κριθάρι.
Σαράντα Έλληνες στρατιώτες, υπήκοοι, ωστόσο, της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δέχτηκαν με χαρά τους Έλληνες και πήγαν με το μέρος των αδελφών τους. Στη μάχη της Ελασσόνας σκοτώθηκαν οι ανθυπολοχαγοί του πεζικού Μακροδήμος και Μπούκης και 15 οπλίτες.
Το σπιτάκι της Μέλιας 
Πρόσφατα σχόλια