You are currently browsing the category archive for the ‘ήθη και έθιμα’ category.
Τα βάγια τα έπλεκαν σε πάρα πολλά σχέδια: φεγγάρια, πλοία, γαϊδουράκια, το πιο συνηθισμένο όμως ήταν ο σταυρός.
Σε μερικά μέρη τους έδιναν το σχήμα του ψαριού. Ψάρι είχαν σαν σημάδι αναγνώρισης οι πρώτοι χριστιανοί, η λέξη ΙΧΘΥΣ, εξάλλου, προέρχεται από τα αρχικά Ιησούς Χριστός Θεού Υιός Σωτήρ.
Το Σάββατο του Λαζάρου κάθε χρόνο, οι νοικοκυρές της Κάτω Παναγιάς της Ερυθραίας Μικράς Ασίας έφτιαχναν μικρά ψωμιά που τα ονόμαζαν λαζάρους.
Είναι κάτι μεταξύ του αναστημένου Λαζάρου και του άλλου φτωχού Λαζάρου της Ευαγγελικής παραβολής που περίμενε να χορτάσει από τα ψίχουλα του τραπεζιού του πλουσίου.
Έτσι λένε για τον Απρίλη. Τούτο το μήνα μοσχοβολάει η γη από τις φουντωμένες πρασινάδες και τα λουλούδια. Τούτο τον μήνα γεννούν τα πουλιά και κλωσούν τ’ αβγά τους.
Μονάχα η πλουμιστή πετροπέρδικα, «ως τ’ Απριλίου τις δεκοκτώ μπορεί να ψοφήσει πά’ στ’ αβγό».
Η τελευταία Κυριακή, πριν από την έναρξη της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Είναι γνωστή και ως Κυριακή της Τυροφάγου.
Η Κυριακή της Τυρινής είναι αφιερωμένη στην έξωση των Πρωτοπλάστων από τον Παράδεισο, ως αποτέλεσμα στην ανυπακοή τους στο Θέλημα του Θεού.
Ανδρέας
Δεξάμενος είναι ο ανάδοχος, νονός του βρέφους που βαπτίζεται. Λεγόταν και σύντεκνος όπως και στην Κρήτη.
Στον Πόντο ο κουμπάρος που στεφάνωνε τους γονείς βάφτιζε και το παιδί. Έθιμο που μέχρι σήμερα τηρούν οι Πόντιοι.
Στον Πόντο η βάφτιση λεγόταν «Φωτίσια ή Φωτίσα» και γινόταν συνήθως πριν από τη συμπλήρωση σαράντα ημερών από τη γέννηση του παιδιού. Λάμβανε χώρα πάντα ημέρα Κυριακή, ενώ νονός του πρώτου παιδιού γινόταν αυτός που στεφάνωνε το ζευγάρι.
«Για να λυθούν τα σταυρωμένα χέρια του», όπως πιστεύανε…
Την ημέρα των Φώτων στα Ριζώματα ο κόσμος πήγαινε νωρίς στην εκκλησία με τα μπραγάτσια (μικρά χάλκινα δοχεία) με ένα μήλο μέσα και βασιλικό.
Αυτό γίνονταν γιατί δεν υπάρχει στο χωριό κανένα ποτάμι ή ρέμα. Μετά τον εκκλησιασμό έξω στην αυλή γίνονταν ο αγιασμός των υδάτων στα μπραγάτσια που ήταν όλα συγκεντρωμένα.
Γράφει η Βασιλική Παπουτσάκη
Τη νύχτα , της παραμονής των Φώτων , οι ουρανοί ανοίγουν και τα ζωντανά μιλούν με ανθρώπινη λαλιά.
Έρχεται ο Θεός και τα ρωτά πως περνούν με τ΄ αφεντικά και αυτά δεν πρέπει να έχουν παράπονα!! Γι΄αυτό το λόγο, οι νοικοκυραίοι τη μέρα αυτή πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα τη διατροφή των ζώων.
Ο κοφτός είναι το φαγητό της Πρωτοχρονιάς και γίνεται από τα πιο απλά υλικά που παράγει το νησί, το αλεύρι και την μυζήθρα.
Σερβίρεται και το πρωί και το βράδυ της Πρωτοχρονιάς για να πάει καλά η σοδειά του νέου χρόνου.
Κατά τη διάρκεια του Δωδεκαημέρου, συναντάμε και πολλά έθιμα στον Πόντο σχετικά με τη Πρωτοχρονιά. Έθιμα, που παρ’ όλες δύσκολες εποχές στις οποίες ζούσαν οι Πόντιοι, κατάφεραν να διατηρήσουν, κατά την παράδοση τους.
Υείαν – ευλοΐαν και καλοχρονίαν!
Το σπιτάκι της Μέλιας 
Πρόσφατα σχόλια