Ο Όσιος Ιωνάς ο Θαυματουργός ο εν Περγάμω (11 Οκτωβρίου)

Απολυτίκιο Οσίου Ιωνά του εν Περγάμω

Της ερήμου πολίτης και εν σώματι άγγελος και θαυματουργός ανεδείχθης, Θεοφόρε Ιωνά πατήρ ημών νηστεία, αγρυπνία, προσευχή, ουράνια χαρίσματα λαβών, θεραπεύεις τους νοσούντας, και τας ψυχάς των πίστει προστρεχόντων σοι. Δόξα τω δεδωκότι σοι ισχύν, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω ενεργούντι δια σου πάσιν ιάματα.

Ο Όσιος Ιωνάς ήταν κι΄αυτός ένας από τους ασκητές της ερήμου του Ιορδάνου που εγκατέλειψαν τα ασκητήρια τους ένεκα των διωγμών των Αράβων κατά των Χριστιανών, τον Ζ΄όπως φαίνεται, αιώνα.

Έφθασαν με το καράβι, στην Κύπρο και απεβιβάσθησαν άλλοι στην Πάφο και άλλοι σε άλλα μέρη. Αφού αλληλοασπάσθηκαν, διεσκορπίσθησαν σε διάφορους τόπους της Κύπρου και ασκήτεψαν.

Ο Όσιος Ιωνάς ήρθε μαζί με τον συνασκητή Κενδέα, ο οποίος έμεινε στα μέρη της Πάφου. Ο δε Ιωνάς τράβηξε κατά ανατολάς και έφθασε «εις τα μέρη της Τραχιάδος (τοποθεσία κοντά στην Άχνα) εις χωρίον το λεγόμενον Πέργαμον». Εκεί στην αρχή δεν είχε ούτε καλύβα, ούτε σπηλιά.

Ύστερα αφού βρήκε κάποιο σπήλαιο εγκαταστάθηκε και ασκήτεψε εκεί με νηστείες και προσευχές και περνούσε «παραδειγματικόν ασκητικόν βίον εν σπηλαίω διαιτώμενος». Στο σπήλαιο αυτό, ο Όσιος ασκήτεψε τρώγοντας – κατά το συναξάρη του – κάθε βράδυ φακή βραστή και χόρτα της περιοχής.

Και για περισσότερη άσκηση και κακοπάθεια φορούσε σχοινιά κατάσαρκα και βάρυνε το κορμί του με σίδερα που ήταν δεμένα στους βραχίονες με τα σχοινιά αυτά.

Τέτοιους και παρόμοιους κόπους υπόβαλε τον εαυτό του ο Όσιος και με την εγκράτεια, προσευχή, ταπείνωση και με το φόβο του Θεού στη καρδιά του, είχε ως αποτέλεσμα τους πνευματικούς καρπούς και τα θεία χαρίσματα.

Και κατά τον συναξαριογράφο του Οσίου «και ζων και μετά θάνατον επετέλει (επιτελούσε) άπειρα θαύματα». Θεράπευε από κάθε ασθένεια όλους όσους κατέφευγαν κοντά του με πίστη και πολεμούσε τα πονηρά πνεύματα.

Ακόμη γράφεται ότι ανάστησε κάποτε ένα νεκρό παιδί δια της προσευχής του.Ο Όσιος είχε και κάποιον υποταχτικό που του προμήθευε το νερό από μακρυά διότι δεν υπήρχε εκεί κοντά πηγή.

Ο διάβολος όμως, πήρε την μορφή του Γέροντά του Ιωνά, και αφού τον συναντούσε στον δρόμο, του έπαιρνε το σταμνί με το νερό και το έχυνε στη γη.

Αυτό έγινε επανειλημμένως μερικές φορές. Νομίζοντας ο μαθητής του ότι ήταν ο Γέροντάς του και ήταν οργισμένος – για να κάνει τέτοιο πράγμα – ή πως ήθελε να τον δοκιμάσει, παραίτησε την υπηρεσία του αυτή της μεταφοράς του νερού για αρκετές μέρες, ούτως ώστε να διψάσει για τα καλά ο Όσιος.

Μετά όταν πήγε, του λέει ο Όσιος: «Γιατί άργησες τόσο παιδί μου, και παρ΄ολίγο να πέθαινα από τη δίψα;». Ο δε μαθητής του, του είπε τη περίπτωση, πως τάχα ο Όσιος έπαιρνε το νερό απ΄τα χέρια του και το έριχνε κατά γης.

Τότε ο Όσιος είπε στον υποτακτικό του: «Παιδί μου, αυτό είναι διαβολική επινόηση. Από τώρα και στο εξής αν με ξαναδείς μπροστά σου, όσες φορές επιχειρήσω να σε εμποδίσω, μην υπακούσεις να μου δώσεις ξανά το νερό.» Από τότε έγινε άφαντος και ο δαίμονας και δεν ξαναενόχλησε τον υποτακτικό του Οσίου.

Μετά το γεγονός αυτό ο Όσιος προσευχήθηκε και αφού χτύπησε με το ραβδί του στο βράχο εκεί στη σπηλιά, πήδηξε κρυστάλλινο νερό και έπινε και αυτός και όσοι έρχονταν κοντά του, προς δόξα Θεού.

Το νερό αυτό υπήρχε μέχρι το 1912, οπότε φανατικοί Τούρκοι Οθωμανοί κατέστρεψαν και το σπήλαιο του Αγίου και το νερό, δηλαδή το αγίασμα, όπως εθεωρείτο από τους πιστούς μετά την κοίμηση του Αγίου.

Ο φίλος και συνασκητής του Οσίου, Κενδέας, εν το μεταξύ έφυγε από τη Πάφο και ήρθε και αυτός κοντά στα μέρη που ασκήτευε ο Ιωνάς και κατοίκησε σε σπήλαιο κοντά στο χωριό Αυγόρου. Μερικές φορές συναντήθηκαν και τη τελευταία φορά μάλιστα με θαύμα, όπως αναφέρεται και στο βίο του Οσίου Κενδέα.

Και έτσι ζώντας ζωή θεάρεστη, ο Όσιος απήλθε προς Κύριον. Οι δε πιστοί ενταφίασαν το ιερό του σώμα εκεί κοντά στο σπήλαιο. Μετά τη κοίμηση του οι χριστιανοί έκτισαν εκκλησία εκεί στο Πέργαμος και την αφιέρωσαν στον Όσιο.

Η εκκλησία αυτή με την πάροδο του χρόνου η εκκλησία αυτή εξελίχθηκε σε μοναστήρι. Σήμερα σώζονται μόνο τα ερείπια του μοναστηριού διότι το κατάστρεψαν κι αυτό από τις αρχές του περασμένου αιώνα οι Τούρκοι.

Μέχρι το 1974 στο χωριό Λύση φυλασσόταν εικόνα του Οσίου χρονολογούμενη από του 16 αιώνα η οποία μεταφέρθηκε από το χωριό Πέργαμος της Λάρνακας.

Και στο χωριό Ξυλοτύμπου φυλάσσεται ημικατεστραμμένη εικόνα την οποία μετέφεραν οι τελευταίοι Έλληνες χριστιανοί κάτοικοι της κοινότητας Περγάμου. Δεν είναι γνωστό όμως αν η εικόνα είναι η ίδια που φυλασσόταν στη Λύση και μεταφέρθηκε μετά τη τουρκική εισβολή του 1974 στη Ξυλοτύμπου.

Το δε σπήλαιο του Οσίου το κατέστρεψαν οι Τούρκοι του Χωριού Πέργαμος και το γέμισαν με μπετόν. Νέα δε εκκλησία αφιερωμένη στον Όσιο Ιωνά κτίστηκε στα βορειοανατολικά του χωριού Ξυλοτύμπου.

Η μνήμη του Οσίου Ιωνά εορτάζεται στις 11 Οκτωβρίου.

Πηγή: NOCTOC