ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΡΣΑΚΗΣ
Ὁ Ἀπόστολος Ἀρσάκης εἶναι εἷς τῶν μεγάλων ἐθνικῶν εὐεργετῶν, οἱ ὁποῖοι προσέφεραν μεγάλας περιουσίας εἰς τὴν πτωχὴν πατρίδα μας διὰ τὴν ἳδρυσιν σχολῶν, νοσοκομείων καὶ δι’ ἄλλους ἀγαθοεργοὺς σκοπούς.

᾽Εγεννήθη, ὅτε ἡ πατρίς μας ἦτο ἀκόμη ὑπόδουλος, τὴν 6ην ᾽Ιανουαρίου τοῦ 1792, εἰς τὸ μικρὸν χωρίον τῆς Βορείου ᾽Ηπείρου  Χοτάχοβον. ῾Ο πατήρ του Κυριᾶκος Ἀρσάκης ἦτο εὔπορος κτηματίας.

Δι’ αὐτὸ ὅμως ἐκινδύνευε νὰ θανατωθῇ ὑπὸ τοῦ Ἀλῆ πασᾶ τῶν ᾽Ιωαννίνων καὶ νὰ χάσῃ ἡ οἰκογένειά του τὴν περιουσίαν του.

᾽Ηναγκάσθη λοιπὸν νὰ παραλάβῃ τὴν σύζυγον καὶ τὰ τέκνα του καὶ, χωρὶς νὰ ὑπολογίσῃ τὴν ἀπώλειαν τῆς περιουσίας, νὰ καταφύγῃ εἰς τὸ Βουκουρέστιον, ὃπου εἶχον ἐγκατασταθῆ ὁ ἀδελφός του καὶ πολλοὶ συγγενεῖς καὶ πατριῶταί του.

῾Ο μικρὸς ᾽Απόστολος μετέβη ἐκεῖ ὀκταετὴς μόλις. Ἀπὸ τὴν ἡλικίαν ὅμως αὐτὴν διεκρίνετο διὰ τὴν εὐφυΐαν καὶ τὴν ἀρετήν του.

Ὁ θεῖός του Γεώργιος τὸν ἠγάπησεν ἰδιαιτέρως καὶ ἀνέλαβε νὰ τὸν μορφώσῃ.

Εἰς τὸ Βουκουρέστιον ἐδιδάχθη τὰ πρῶτα γράμματα.

Κατὰ δὲ τὸ 1804 ἐστάλη ὑπὸ τοῦ θείου του εἰς τὴν Βιέννην, ὅπου ἐδιδάχθη τὰ ἑλληνικὰ καὶ τὰ ἄλλα γυμνασιακὰ μαθήματα προαγόμενος πάντοτε μὲ τὸν βαθμὸν «ἄριστα».

Κατὰ τὸ 1810 ἐνεγράφη εἰς τὴν ἰατρικὴν σχολὴν τοῦ Πανεπιστημίου τῆς γερμανικῆς πόλεως Ἅλλης.

Καὶ ἐκεῖ διεκρίθη καὶ ἔλαβε τὸ δίπλωμά του μὲ τὸν βαθμὸν « ἄριστα ». ᾽Εξέδωκε μάλιστα καὶ ἐπιστημονικὴν μελέτην, ἡ ὁποία ἐθαυμάσθη ἀπὸ τοὺς μεγαλυτέρους σοφοὺς τῆς ἐποχῆς ἐκείνης.

Ἀπὸ τοῦ ἔτους 1814 ἐπέστρεψεν εἰς τὸ Βουκουρέστιον, ὅπου διεκρίθη ὡς ἰατρὸς καὶ ταχέως κατέλαβε μεγάλα
δημόσια ἀξιώματα.

Εκτὸς τῆς μεγάλης ἐπιστημονικῆς ἀξίας του, ὁ Ἀρσάκης διεκρίθη καὶ ὡς τέλειος σύζυγος καὶ πατήρ.

᾽Επίστευεν ὅτι τότε μόνον εὐτυχεῖ μία κοινωνία, ὅταν ἀποτελῆται ἀπὸ ἠθικὰς οἰκογενείας, τῶν ὁποίων τὰ μέλη ἀγαπῶνται μεταξύ των. Αὐτὴ ὅμως ἡ οἰκογενειακὴ ἁρμονία ἐπίστευεν ὅτι ὀφείλεται περισσότερον εἰς τὴν μητέρα.

Επρεπε λοιπὸν νὰ ἀνατρέφωνται καὶ νὰ ἐκπαιδεύωνται μὲ μεγάλην προσοχὴν αἱ θυγατέρες, διὰ νὰ γίνουν μίαν ἡμέραν καλαὶ μητέρες.

῾Η πατρίς μας εἶχε τότε ἐλευθερωθῆ πρὸ ὀλίγων ἐτῶν.

῞Ολα τὰ τέκνα της ἐπροσπαθοῦσαν μὲ κάθε τρόπον νὰ βοηθήσουν τὴν ἀνάπτυξίν της.

Ἀλλ’ ἄς μὴ λησμονῶμεν ὅτι τετρακόσια ἔτῃ δουλείας καὶ δέκα ἔτη ἐπαναστάσεως εἶχον προξενήσει μεγάλας καταστροφάς.

Τότε εἰς τὰς Ἀθήνας μερικοἵ μορφωμένοι καὶ φιλοπάτριδες πολῖται εἶχον ἱδρύσει τὴν Φιλεκπαιδευτικὴν ῾Εταιρείαν.

Ο σκοπός των ἦτο νὰ συγκεντρώνουν εἰς σχολεῖα θηλέων τὰς νεαρὰς ῾Ελληνίδας τοῦ ἐλευθέρου καὶ τοῦ ὑποδούλου῎Εθνους μας, διὰ νὰ μορφώνωνται διδασκάλισσαι, αἱ ὁποῖαι θὰ ἐδίδασκον τὰ μικρὰ ῾Ελληνόπουλα.

Τὰ ἔσοδά των ὃμως ἦσαν περιωρισμένα. ᾽Εστήριζον πρὸ παντὸς τὰς ἐλπίδας των εἰς τὰς συνδρομὰς τοῦ ἔξω ῾Ελληνισμοῦ.

Μόλις συνεκέντρωσαν ἓν ποσὸν χρημάτων, ἤρχισαν τὴν οἰκοδομὴν τοῦ μεγάρου τῆς ὁδοῦ Πανεπιστημίου.

Ἀλλὰ μόλις ἐκτίσθησαν τὰ θεμέλια, εἶχον ἐξοδευθῆ τὰ ὀλίγα χρήματα τῆς Φιλεκπαιδευτικῆς ῾Εταιρείας.

Ὁ Ἀρσάκης εἴδομεν ὅτι ἐσκέπτετο πῶς θὰ βοηθήσῃ τὴν μόρφωσιν τῶν ῾Ελληνίδων, ἂν καὶ δὲν εἶχεν ἐπισκεφθῆ
τὴν ῾Ελλάδα.

῞Οταν λοιπὸν ἐπληροφορήθη τὴν ἵδρυσιν τῆς Φιλεκπαιδευτικῆς ῾Εταιρείας καὶ τὰς χρηματικὰς στενοχωρίας της, μόνος του ἔγραψεν εἰς τὰ μέλη της ὅτι ἀναλαμβάνει ὃλα τὰ ἔξοδα τῆς οἰκοδομῆς τοῦ μεγάρου.

>Καὶ πράγματι ἐντὸς ὀλίγου χρόνου ἦτο ἕτοιμον τὸ κτίριον, τὸ ὁποῖον σῴζεται μέχρι σήμερον καἵ φέρει τὸ ὄνομά του :« Ἀρσάκειον ».

᾽Εντὸς αὐτοῦ ἐκτίσθη καὶ μικρὸς ναός, ἡ Ἁγία Ἀναστασία, διότι ᾽Αναστασία ὠνομάζετο ἡ ἐνάρετος σύζυγός του.

Διὰ νὰ ἐκτιμήσωμεν τὴν μεγάλην αὐτὴν εὐεργεσίαν τοῦ Ἀρσάκη, πρέπει νὰ ἐνθυμηθῶμεν ὅτι χιλιάδες ῾Ελληνίδες διδασκάλισσαι ἐμορφώθησαν εἰς τὸ Ἀρσάκειον καὶ ἐστάλησαν νὰ μορφώσουν τὰ ῾Ελληνόπουλα ὄχι μόνον εἰς τὴν μικρὰν ἐλευθέραν ῾Ελλάδα τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν ὑπόδουλον.

Πολλαί ἀπὀ αὐτὰς ἡγωνίσθησαν νὰ διδάξουν τὴν ἑλληνικὴν γλῶσσαν εἰς χωρία τῆς Μακεδονίας, εἰς τὰ ὁποῖα οἱ ῞Ελληνες κάτοικοι εἶχαν σχεδὸν λησμονήσει τὴν ἐθνικὴν γλῶσσαν.

Εἰς τὸ Ἀρσάκειον ἐμορφώθησαν καὶ αἱ περισσότεραι ῾Ελληνίδες, αἱ ὁποῖαι κατόπιν διεκρίθησαν εἰς τὸν οἰκογενειακὸν καὶ κοινωνικόν των βίον.

Καὶ εἰς τὸ Βουκουρέστιον διέθεσε πολλὰ χρήματα δι᾽ εὐεργεσίας ὁ Ἀρσάκης. ᾽Εκεῖ ἐξελέγη καὶ βουλευτής.

Εἰς τὴν Ελλάδα τὸν ἐκάλεσεν ὁ βασιλεὺς Ὄθων, διὰ νὰ τοῦ δώσῃ μεγάλα ἀξιώματα. ᾽Εκεῖνος όμως δὲν ἐδέχθη. Δὲν ἣθελε νὰ πληρωθῇ διὰ τὴν ὑπηρεσίαν, τὴν ὁποίαν προσέφερεν εἰς τὴν πατρίδα του.

῾Η δὲ μεγαλυτέρα χαρὰ τοῦ μεγάλου τούτου εὐεργέτου, ὅπως ὁ ἴδιος ὡμολόγησεν εἰς ἕνα φίλον του, ἦτο ἡ ἐπιστολὴ μιᾶς μικρᾶς μαθητρίας τοῦ Ἀρσακείου, ἡ ὁποία τοῦ ἔγραφεν ὅτι κατὰ τὴν καθημερινὴν προσευχήν της παρεκάλει τὸν Θεὸν νὰ τοῦ χαρίζῃ τὴν ὑγείαν του.

Τὸ παράδειγμα τοῦ Ἀρσάκη μιμήθησαν καὶ ἄλλοι ἑθνικοὶ εὐεργέται καὶ ἐβοήθησαν μὲ τὰ χρήματά των τὸ ἐθνικὸν ἔργον τῆς Φιλεκπαιδευτικῆς ῾Εταιρείας.

Σήμερον ἡ Φιλεκπαιδευτικὴ ῾Εταιρεία ἔχει σχολεῖα καὶ εἰςτὰς Πάτρας καὶ εἰς τὴν Κέρκυραν.

Εἰς τὰς Ἀθήνας πρὸ ὀλίγων ἐτῶν ἔκτισε νέα οἰκήματα εἰς τὸ ὡραῖον προάστιον Ψυχικόν, ὅπου φοιτοῦν μαθήτριαι ἐκ τῶν καλυτέρων οἰκογενειῶν τῆς ῾Ελλάδος. ᾽

Εξακολουθοῦν ὃμως νὰ διατηροῦν δικαίως ὃλα τὰ σχολεῖα τῆς Φιλεκπαιδευτικῆς Ἑταιρείας τὸ ὄνομα « Ἀρσάκειον ».

(Διασκευὴ Γ. Ν. Καλαματιανοῦ) Ἀναστάσιος Γούδας

Ἀντιγραφή γιὰ τὸ «σπιτὰκι τὴς Μέλιας»


ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟΝ Ε´ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
Γ.ΚΑΛΑΜΑΤΙΑΝΟΥ – Θ.ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ

Δ.ΔΟΥΚΑ – Δ.ΔΕΛΗΠΕΤΡΟΥΝ.ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
1957
violet flower smiley

 

.