Παναγία ἡ Χοζοβιώτισσα ἑορτάζει στὶς 21 Νοεμβρίου (Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου)

.

 κείμενο του Δεσποτίδη Μάρκου Μαθητῆ Λυκείου

Ἡ Ἱερὰ Μονὴ τῆς Παναγίας τῆς Χοζοβιώτισσας βρίσκεται στην Ἀμοργό, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τὸ ἀνατολικότερο νησὶ τῶν Κυκλάδων, κτισμένη κυριολεκτικὰ πάνω στὰ ἀπόκρημνα βράχια της ἀνατολικῆς ἀκτῆς.

Τὸ μοναστήρι ἀπέχει λιγότερο ἀπὸ πέντε χιλιόμετρα ἀπὸ τὴν πρωτεύουσα τῆς Ἀμοργοῦ, τὴ Χώρα. Γιὰ τὴν προσπέλαση βέβαια τῆς μονῆς, ὁ προσκυνητὴς πρέπει στὴ συνέχεια νὰ ἀνέβει τὰ περίπου διακόσια σκαλιὰ ποὺ συνδέουν τὴν εἴσοδο τῆς μονῆς μὲ τὸ τέρμα τοῦ αὐτοκινητοδρόμου.

Ὅσον ἀφορᾶ στὸν τόπο προέλευσης καὶ στὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο προσέγγισε τὸ νησὶ τῆς Ἀμοργοῦ ἡ Ἱερὰ Εἰκόνα τῆς Παναγίας, ὑπάρχουν δύο ἐκδοχές. Σύμφωνα μὲ τὴν πρώτη, ἡ Ἱερὰ Εἰκόνα ἔφτασε μόνη της θαυματουργικὰ ἐντὸς λέμβου στὸν ὅρμο τῆς Ἁγίας Ἄννας, ὁ ὁποῖος βρίσκεται πλησίον τοῦ μοναστηριοῦ.

Ἡ παράδοση ἀναφέρει ὅτι ἡ λέμβος μὲ τὴν εἰκόνα ρίχτηκε στὴ θάλασσα ἀπὸ κάποια εὐσεβῆ γυναίκα ἀπὸ τὴ χώρα τῆς Παλαιστίνης καὶ συγκεκριμένα ἀπὸ τὴν πόλη Χόζοβα, ἀπὸ τὴν ὁποία προῆλθε καὶ τὸ ὄνομα Χοζοβιώτισσα, ἐπειδὴ ἐκείνη φοβήθηκε μήπως τὴν καταστρέψουν οἱ εἰκονομάχοι.

Ἀπὸ τὴν ἄλλη, ἡ δεύτερη ἐκδοχὴ ἀναφέρει ὅτι τὴ θαυματουργὸ εἰκόνα τῆς Παναγίας ἔφεραν στὴν Ἀμοργὸ μοναχοὶ, οἱ ὁποῖοι μετανάστευσαν ἀπὸ τὴν Παλαιστίνη λόγῳ τοῦ διωγμοῦ ἀπὸ τοὺς εἰκονομάχους.

Σύμφωνα μὲ τὴ δεύτερη ἐκδοχή, ἡ ὁποία δὲν δέχεται τὴν ὕπαρξη πόλεως μὲ τὸ ὄνομα Χόζοβα, οἱ μοναχοὶ αὐτοὶ προέρχονταν ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Χοζεβᾶ, ὅπου ἀσκήτεψε ὁ Ἅγιος Γεώργιος ὁ Χοζεβίτης καὶ ἀπὸ τὴν ὁποία φεύγοντας πῆραν μαζί τους καὶ τὴν Ἱερὰ Εἰκόνα τῆς Παναγίας.

Γι’ αὐτὸ καὶ τῆς δόθηκε καὶ τὸ ὄνομα Χοζοβιώτισσα. Ἡ παράδοση ἀναφέρει ἐπίσης ὅτι νωρίτερα οἱ μοναχοὶ εἶχαν σταθμεύσει στὴν Κύπρο, ὅπου ἡ εἰκόνα βεβηλώθηκε καὶ ἔσπασε στὰ δύο, ἀλλὰ μὲ θαυματουργικὸ τρόπο ξαναενώθηκε.

Συνεχίζοντας τὴν πορεία τους, ψάχνοντας προφανῶς ἕναν τόπο κατάλληλο γιὰ τὴν ἀνέγερση τοῦ μοναστηριοῦ, οἱ μοναχοὶ βρέθηκαν στὴν Ἀμοργὸ σὲ τόπο βραχώδη καὶ ἀπόκρημνο, παρόμοια μὲ τὴν τοποθεσία τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Χοζεβᾶ.

Ἔπειτα, σύμφωνα καὶ μὲ τὶς δύο ἐκδοχές, ξεκίνησε ἡ ἀνέγερση τοῦ μοναστηριοῦ σὲ τοποθεσία πλησίον τοῦ τόπου ὅπου κατέφτασε ἡ εἰκόνα. Ἡ Παναγία ὅμως ἤθελε τὸ μοναστήρι της νὰ κτιστεῖ ψηλότερα.

Ἔτσι, ὅταν τὴν ἑπόμενη ἡμέρα οἱ ἐργάτες ἐπέστρεψαν στὸν τόπο ἀνέγερσης τοῦ μοναστηριοῦ γιὰ νὰ συνεχίσουν τὸ ἔργο τους, βρῆκαν γκρεμισμένο ὅ,τι εἶχαν κτίσει τὴν προηγούμενη ἡμέρα καὶ τὴ σιδηρᾶ σμίλη στὴν ὁποία κρεμοῦσαν τὰ ἐργαλεῖα τους μεταφερμένη σὲ ψηλότερο σημεῖο.

Αὐτὸ ἔγινε τρεῖς διαδοχικὲς φορὲς ἕως ὅτου οἱ ἐργάτες κατανόησαν πὼς ἦταν ἐπιθυμία τῆς Παναγίας νὰ κτιστεῖ σὲ ἐκεῖνο τὸ σημεῖο τὸ μοναστήρι της, ὅπως καί ἔγινε. Ἡ σμίλη αὐτὴ βρισκότανε πάνω ἀπὸ τὸ κωδωνοστάσιο τοῦ μοναστηριοῦ ἕως τὶς 16 Ὀκτωβρίου τοῦ 1952 , τὴν ἡμέρα ποὺ τὸ κράτος ἀπαλλοτρίωσε τὴ μοναστικὴ κτηματικὴ περιουσία καὶ ἡ σμίλη βρέθηκε πεσμένη στὴν ταράτσα τῆς ἐκκλησίας.

Σήμερα ἡ σιδηρᾶ σμίλη φυλάσσεται σὲ κιβώτιο στὴν Ἱερὰ Μονή. Σχετικὰ μὲ τὴ χρονολογία ἀνέγερσης τῆς μονῆς, ἀπὸ γραπτὲς καὶ προφορικὲς πηγὲς συνάγεται τὸ συμπέρασμα ὅτι χτίστηκε στὶς ἀρχὲς τοῦ 9ου μ.Χ. αἰώνα.

Ἀργότερα ὅμως λεηλατήθηκε ἀπὸ ληστὲς καὶ ἐρημώθηκε, ἀλλὰ ἀνακαινίστηκε ἀπὸ τὸ 1080 ὡς τὸ 1088 ἀπὸ τὸν εὐσεβῆ βασιλιὰ Ἀλέξιο Α΄ τὸν Κομνηνό. Ἡ μονὴ ἀποτελεῖται ἀπὸ 60-65 δωμάτια, τὰ ὁποῖα διαιροῦνται σὲ κελιά, βοηθητικοὺς χώρους καὶ χώρους ὑποδοχῆς τῶν προσκυνητῶν.

Τὸ καθολικό τῆς μονῆς, ποὺ ἑορτάζει στὶς 21 Νοεμβρίου (Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου), ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία πλῆθος κόσμου συρρέει ἀπὸ ὅλα τὰ μέρη τῆς Ἑλλάδος στὸ μοναστήρι γιὰ νὰ τιμήσει τὴν Παναγία τὴ Χοζοβιώτισσα, βρίσκεται στὸ ὑψηλότερο σημεῖο τῆς μονῆς μέσα σὲ ἕνα κοίλωμα τοῦ βράχου.

Ἐπιπλέον, ἐντός της μονῆς ὑπάρχει παρεκκλήσιο τοῦ Ὁσίου Γερασίμου τοῦ Ἰορδανίτου, τὸ ὁποῖο ἴσως νὰ εἶναι τὸ μοναδικὸ στὴν Ἑλλάδα, ἐνῷ ἐνισχύει καὶ τὴν παράδοση γιὰ τὴν προέλευση τῆς Ἱερᾶς Εἰκόνας.

Ἐπιπρόσθετα, παρεκκλήσια καθὼς καὶ μετόχια τῆς Μονῆς ὑπάρχουν σὲ διάφορες περιοχὲς τοῦ νησιοῦ, πολλὰ ἀπὸ τὰ ὁποῖα χρονολογοῦνται ἀπὸ τὸν 9ο καὶ 10ο μ.Χ. αἰώνα, ὅπως, γιὰ παράδειγμα, ὁ Φωτοδότης καὶ ὁ Ἅγιος Γεώργιος ὁ Βαλσαμίτης.

Ἡ θαυματουργικὴ δύναμη τῆς Παναγίας πραγματοποιεῖ πολλὰ θαύματα ἐντὸς καὶ ἐκτὸς Ἀμοργοῦ. Ἔχει θεραπεύσει ἀσθενεῖς, ἔχει ἐπιλύσει προβλήματα ἀνομβρίας ἀλλὰ καὶ εἶναι ἀρωγὸς καὶ βοηθὸς σὲ ὅποιον ἐπικαλεστεῖ τὸ ὄνομά της καὶ ἀποτελεῖ τὴν προστάτιδα, φρουρὸ καὶ πολιοῦχο τῆς Ἀμοργοῦ.

Ἰδιαίτερη ἀναφορὰ ὅμως ἀξίζει νὰ γίνει στὸ γεγονὸς πὼς, ἐνῷ συχνὰ κατρακυλοῦν βράχια ἀπὸ τὶς ἀπότομες πλαγιὲς γύρω ἀπὸ τὴ μονή, μὲ τὴ βοήθεια τῆς Παναγίας ποτὲ δὲν ἔχει χτυπηθεῖ κάποιος προσκυνητὴς ἢ μοναχός.

Χαρακτηριστικὸ παράδειγμα ἀποτελεῖ τὸ ἀκόλουθο θαυμαστὸ περιστατικό. Ὁ πατὴρ Ἀγαθάγγελος, ὁ ὁποῖος μόναζε στὴ μονὴ κατὰ τὸ δεύτερο μισό του εἰκοστοῦ αἰώνα, ὅλα τὰ χρόνια της ἐγκαταβίωσής του στὸ
μοναστήρι τῆς Παναγίας τῆς Χοζοβιώτισσας διέμενε σὲ ἕνα συγκεκριμένο κελί. Μία βραδιὰ ὅμως δήλωσε στοὺς ὑπόλοιπους μοναχοὺς ὅτι θὰ πάει νὰ κοιμηθεῖ κάπου ἀλλοῦ.

Αὐτοὶ παραξενεύτηκαν ἀπὸ τὴ συμπεριφορά του, ἀλλὰ ὁ πατὴρ Ἀγαθάγγελος ἐπέμενε καὶ ἔτσι ἐκεῖνο τὸ βράδυ ἀποσύρθηκε σὲ κάποιο ἄλλο κελί. Τὴ νύχτα ἕνας τεράστιος βράχος κατρακύλησε ἀπὸ τὸ βουνὸ καὶ ἔπεσε πάνω στὸ μοναστήρι τρυπώντας τρία πατώματα.

Στὸ σημεῖο ἀκριβῶς ποὺ τρύπησε ἕνα ἀπὸ αὐτά, βρισκόταν τὸ κρεβάτι τοῦ πατρὸς Ἀγαθαγγέλου. Μὲ αὐτὸν τὸν θαυματουργικὸ τρόπο, παρόλο ποὺ τὸ μοναστήρι ὑπέστη σοβαρὲς ὑλικὲς ζημιές, κανένας μοναχὸς δὲν τραυματίστηκε ἢ σκοτώθηκε.

Ἂς μᾶς σκέπει ὅλους ἡ χάρη καὶ ἡ εὐλογία τῆς Παναγίας τῆς Χοζοβιώτισσας.

Ἀμήν._

.

Περιοδικὸ Ρωμνιός

Διμηνιαῖο Νεανικὸ περιοδικὸ τοῦ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ ‘’ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’|
Τεῦχος 3 – ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ – ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011

.

Εικόνα από: Ορθόδοξος Συναξαριστής

.

Ἀντιγραφή γιὰ τὸ «σπιτὰκι τὴς Μέλιας»

.

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση με αναφορά στην πηγή : «το σπιτάκι της Μέλιας»