Λάζαρος Κουντουριώτης (1796 – Ἰούλιος 1852)

Ὁ Λάζαρος Κουντουριώτης ἐγεννήθη τῷ 1796 ἐν Ὕδρα, ὅπου καὶ ἐδεδάχθη τὰ ἑλληνικὰ γράμματα.

Μόλις 14 ἐτῶν ἀνέλαβε τὴν διεύθυνσιν τῶν ἐμπορικῶν ἐργασιῶν τοῦ πατρός του ἐν Ὕδρα, ἐπειδὴ οὗτος διέμενεν ἐν Γενεύῃ τῆς Ἰταλίας.

Ὁ Κουντουριώτης ἦτο ἀνὴρ θεοσεβής, πρᾷος, ὀλιγόλογος καί σοβαρός. Ἠγάπα τὴν ἀλήθειαν, οὐδέποτε δ᾽ ἐξετίμα τὸν ψεύστην, ὅσα ἄλλα προτερήματα καὶ ἂν εἶχεν.

Ὁ πατὴρ τοῦ Λαζάρου ἀπέθανε δολοφονηθείς. Μετὰ ἔτη ἦλθεν ὁ φονεὺς εἰς Ὕδραν καὶ διὰ τοῦ πνευματικοῦ ἐζήτησε συγχώρησιν παρὰ τοῦ Λαζάρου, ὅστις τὸν συνεχώρησε.

Καὶ ὅταν ὁ φονεὺς ἐδυστύχησε, τὸν συνέδραμε χρηματικῶς· ὅταν, ἕνεκα ἀσθενείας, δὲν ἠδύνατο νὰ ἐργάζηται, τῷ ἐχορήγησε σύνταξιν· καὶ ὅταν ἀπέθανε, τὸν ἐκήδευσεν ἰδίᾳ δαπάνῃ.

Ἕν μόνον εἶχεν ἀπαιτήσει παρ’ αὐτοῦ: μηδέποτε νὰ τὸν ἴδη. Οὕτω δὲ συνεβίβασε τὸ πρὸς τήν φιλανθρωπίαν καθῆκον πρὸς τὸ σέβας, τὸ ὁποῖον ὤφειλεν εἰς τὴν μνήμην τοῦ πατρός του.

Τοσαύτη δὲ ἦτο ἡ φήμη τῆς ἐντιμότητος αὐτοῦ, ὥστε, ὅτε οἱ μοναχοὶ τοῦ Ἁγίου Ὄρους, περὶ τὰς ἀρχὰς τῆς Ἐπαναστάσεως, μετέφερον εἰς τὴν Ἑλλάδα τὰ κειμήλια τῶν μοναστηρίων, σῴζοντες αὐτὰ ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν, εἰς τὸν Κουντουριώτην τὰ παρέδωκαν πρὸς φύλαξιν, χωρὶς νὰ θελήσωσιν οὐδὲ ἀπόδειξιν νὰ λάβωσι.

Καθ’ ὑπερβολὴν ἐτίμων τὸν Κουντουριώτην οἱ συμπολῖταί του. Ὅτε ὁ κὺρ Λάζαρος, ὡς τὸν ἀπεκάλουν, κατέβαινεν εἰς τὴν ἀγοράν, πάντες, πλοίαρχοι καὶ ναῦται, ἐσηκώνοντο μετὰ σεβασμοῦ ἀπὸ τὴν θέσιν των καὶ ἐσιώπων, ἕως ὅτου ἀπομακρυνθῇ.

Κατὰ τὴν Ἐπανάστασιν εἶχε σταλῆ στρατὸς πολὺς εἰς Ὕδραν. Ἀλλ’ ἡμέραν τινὰ οἱ στρατιῶται ἦλθον εἰς φοβερὰν λογομαχίαν πρὸς τοὺς Ὑδραίους. Οἱ στρατιῶται ὠχυρώθησαν. Οἱ Ὑδραῖοι ἔλαβον τὰ ὅπλα καὶ τὰ ἐν τῷ λιμένι πλοῖα εἶχον ἕτοιμα τὰ πυροβόλα.

Ὁ κὺρ Λάζαρος καταβαίνει ἀπὸ τῆς οἰκίας του μόνος καὶ ἔρχεται πρὸς τὸ ἐξηγριωμένον πλῆθος. Ὡς τὸν εἶδον νὰ ἔρχεται, οἱ κραυγάζοντες ἐσιώπησαν καὶ τὸ πλῆθος ἐχωρίσθη εἰς δύο, διὰ νὰ διέλθη.

Ὁ μέγας προεστὼς ὡμίλησε πρὸς τ’ ἀντίπαλα μέρη καὶ εὐθὺς οἱ τραχεῖς ἐκεῖνοι ὀρεινοὶ καὶ οἱ ναῦται, οἱ ἕτοιμοι πρὸ μικροῦ ν’ ἀλληλοσφαγῶσιν, ἔδωκαν τὰς χεῖρας καὶ ἠσπάσθησαν ἀλλήλους δακρύοντες.

Τὸ Μεσολόγγιον εἶχε πέσει. Ἡ Πελοπόννησος, πλὴν ὀλίγων φρουρίων, ἦτο εἰς τὴν διάκρισιν τοῦ Ἰμβραήμ. Καὶ διεδίδετο ὅτι ὁ ἐχθρικὸς στόλος θ’ ἀποβιβάση στρατὸν πολυάριθμον εἰς Ὕδραν.

Τρόμος κατέλαβε πάντας. Ὁ λαὸς συνῆλθε νὰ σκεφθῇ περὶ φυγῆς, προσεκλήθη δὲ καὶ ὁ Κουντουριώτης. Τὸν παρεκάλεσαν νὰ εἴπῃ πρῶτος τὴν γνώμην του, ἀλλ’ αὐτὸς ἐκάθητο σιωπῶν. Μετὰ πολλὰς συζητήσεις ἀπεφασίσθη νὰ φύγωσι.

Τότε λαβὼν τὸν λόγον εἶπε:

– Κατευόδιον, ἀδελφοί! Εὔχομαι νὰ εὐτυχήσετε εἰς τὰ ξένα καὶ καλὴν ἀντάμωσιν εἰς τοῦτον ἢ εἰς τὸν ἄλλον κόσμον.

Ἐγώ, ἡ οἰκογένειά μου, οἱ συγγενεῖς μου, οἱ πλοίαρχοί μου καὶ αἱ οἰκογένειαι τῶν πλοιάρχων μου θὰ μείνομεν εἰς τὴν Ὕδραν μας.

Ὅλοι μὲ μίαν φωνὴν ἀνεβόησαν:

– Ὅταν μείνῃς σύ, κανεὶς δὲν φεύγει.

Καὶ πράγματι οὐδεὶς ἔφυγε.

Καὶ ἡ Ἑλλὰς ἐσώθη.

Εἰς τὸν ἱερὸν ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας Ἀγῶνα ὁ Κουντουριώτης ἀφιέρωσε τὴν μεγάλην ἐκ τριῶν ἑκατομμυρίων χρυσῶν δραχμῶν περιουσίαν του, ἐξοπλίζων πλοῖα καὶ χορηγῶν τροφὰς καὶ πολεμοφόδια εἰς τοὺς ἀγωνιζομένους.

Ὁ ἐπιφανὴς οὗτος ἀνὴρ οὐδέποτε ἠθέλησε νὰ λάβῃ ὑπούργημα, οὐδέ ἀπεδήμησε ποτὲ ἐκ τῆς Ὕδρας.

Ἐν Ὕδρᾳ ἐπεσκέφθη αὐτὸν ὁ Κυβερνήτης τῆς Ἑλλάδος Ἰωάννης Καποδίστριας· ἐν Ὕδρᾳ τρὶς ἐπεσκέφθη αὐτὸν ὁ πρῶτος τῆς Ἑλλάδος βασιλεὺς Ὄθων, ὅστις καὶ ἐτίμησεν αὐτὸν διὰ τοῦ Μεγαλοσταύρου· ἐν Ὕδρᾳ δὲ καὶ ἀπέθανε τὸν Ἰούλιον τοῦ 1852.

Ε.Α. Σῖμος (Κατὰ διασκευὴν)

.
ΕΥΑΓΓ. Π. ΦΩΤΙΑΔΟΥ – ΗΛΙΑ Π. ΜΗΝΙΑΤΗ
Γ. ΜΕΓΑ – Δ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ
Θ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ

ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟΝ ΣΤ ́ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ
ΑΘΗΝΑΙ 1955

 

Ἀντιγραφή γιὰ τὸ «σπιτὰκι τὴς Μέλιας»

.

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση με αναφορά στην πηγή «το σπιτάκι της Μέλιας»