ΡΗΓΑΣ ΦΕΡΡΑΙΟΣ


Εἰς τὸ Βελεστῖνον (Φερὰς) τῆς Θεσσαλίας ἐγεννήθη ὁ Ρήγας (1757).

Τὸ πραγματικόν του πατρώνυμον ἦτο Κυριαζῆς, ὁ ἴδιος ὅμως ὑπέγραφεν ὡς Ρήγας Βελεστινλῆς. Οἱ λόγιοι τὴς ἐποχῆς του τὸν ὠνὁμασαν Φεραῖον.

Ὁ Ρήγας ἐμορφώθη εἰς ἕνα ἀπὸ τὰ περίφημα σχολεῖα τοῦ Πηλίου (Ζαγοράν). Νέος, μὲ σῶμα ἀθλητικὸν καὶ ψυχὴν γενναίαν, δέν ἦτο δυνατὸν νὰ δεχθῇ τὰς πιέσεις τῶν Τούρκων.

Φαίνεται δὲ ὅτι ἐφόνευσεν ἐνα Τοῦρκον, ὁ ὁποῖος ἠθέλησε νὰ τὸν ἀγγαρεύσῃ. Κατέφυγεν εἰς τὴν Κων/πολιν καὶ κατόπιν εἰς τὸ Βουκουρέστιον, ὅπου ἔγινε γραμματεὺς τοῦ ἡγεμόνος Μαυρογένη.

Ἔκεῖ ἔμαθε ξένας γλώσσας καὶ ἐμορφώθη περισσὸτερον.

Ἡ Γαλλική Ἐπανάστασις ἤσκησε μεγάλην ἐπίδρασιν εἰς τὴν ψυχήν του. Τοῦ ἐγέννησε τὸν πόθον νὰ ἴδῃ ἐλευθέραν τὴν πατρίδα του.

Ἤθελε καὶ κάτι τὸ ἀκόμη εὐρύτερον : νά ἐλευθερώσῃ ὅλους ὄσους ὑπέφερον ἀπὸ τὸν ζυγὸν τοῦ σουλτάνου, χριστιανοὺς καὶ μωαμεθανούς.

Ἤρχισε νὰ γράφῃ καὶ νὰ διδάσκῃ. Εἶχε μυήσει πολλοὺς ἐπισήμους Ἕλληνας. Ἐπῆρε μὲ τὸ μέρος του καὶ αὐτὸν τὸν πασᾶν τοῦ Βιδινίου Πεσβάνογλου. Ἵδρυσε μυστικὴν ἑταιρείαν καί ἤρχισε νὰ συνεννοῆται μὲ κλέφτας καὶ ἀρματολούς, μὲ ἑπισκόπους καὶ ἐμπόρους.

Ἔγραψε περίφημα πατριωτικὰ ποιὴματα, τὰ ὁποῖα ἠλέκτρισαν τοὺς Ἕλληνας. Γνωστότερον ἀπὸ αὐτὰ εἶναι ὁ περίφημος «Θούριος» :

«..Ὥς πότε παλληκάρια νὰ ζοῦμε στὰ στενά,

μονάχοι σὰ λιοντάρια στὶς ράχες, στὰ βουνά;

Καλύτερα μιᾶς ὥρας ἐλεύθερη ζωὴ

παρὰ σαράντα χρόνια σκλαβιὰ καὶ φυλακή..»

Τὰ ποιήματά του, ἀπὸ στόματος εἰς στόμα, ἔφθανον μέχρι τῆς ταπεινῆς καλύβης καὶ ἐπλημμύριζαν τὰς ἐλληνικὰς ψυχὰς ἀπὸ ἐνθουσιασμόν.

Κατόπιν μετέβη εἰς Βιέννην. Ἐκεῖ ἐξετύπωσε διάφορα βιβλία καὶ τὴν «Μεγάλην Χάρταν», εἰς τὴν ὁποίαν ἐχάραξεν ὁλόκληρον τὴν ἱστορίαν καὶ τὴν προγονικὴν αἴγλην τῶν Ἑλλὴνων.

Τὰ ἐπαναστατικά του ἔγγραφα καὶ προκηρύξεις τὰ ἔβαλε μέσα εἰς κιβώτια καὶ τὰ ἔστειλεν εἰς Τεργέστην. Ἐπρόκειτο νὰ συναντήσῃ τὸν Μ. Ναπολέοντα εἰς Βενετίαν. Ἀπὸ ἐκεῖ θὰ μετέβαινεν εἰς τὴν Πελοπόννησον διὰ νὰ κηρύξῃ τὴν ἐπανάστασιν.

Ἡ Αὐστριακὴ ἀστυνομία ὅμως εἶχε παρακολουθήσει τὰς κινὴσεις του. Παρέλαβε τὰ κιβώτια μὲ τὸ ἐμπρηστικὸν ὑλικὸν καὶ συνέλαβε τὸν Ρήγαν, μόλις ἔφθασεν εἰς Τεργέστην.

Ἁλυσόδετος ὁ ἥρως εἰς τὴν φυλακήν εἶδεν ὅτι κατέρρεον ὅλα τὰ σχέδιά του. Μὲ ἔν ἐγχειρίδιον προσεπάθησε νὰ αὐτοκτονήσῃ. Δὲν ἐπέτυχεν ὅμως παρὰ τὸν αὐτοτραυματισμὁν του. Ἀπὸ ἐκεῖ μετεφέρθη εἰς τὰς φυλακὰς τῆς Βιέννης.

Ἡ Αὐστρία παρέδωσε τὸν Ρήγαν μὲ ἑπτὰ συντρόφους του εἰς τοὺς Τούρκους τοῦ Βελιγραδίου. Ἐκεῖ οἱ ὀκτὼ Ἕλληνες πατριῶται παρέμειναν εἰς τὰς φυλακάς, μέχρις ὅτου ἔφθασε μυστικὸν «φιρμάνι» ἀπὸ τὴν Κων/πολιν. Τοῦτο διέτασσε τὸν στραγγαλισμόν των.

Οὕτω τὴν νύκτα τῆς 24ης Ἰουνίου 1798 τὸ αἶμα τοῦ Ρήγα δέν ἐχύθη «ὡς τὴν σταλαγματιὰ γιὰ τὴν πατρίδα» – κατὰ τὸν ὅρκον τοῦ ὁραματιστοῦ – ἀλλὰ μέσα εἰς τὴν ὑγρὰν φυλακὴν τοῦ Βελιγραδίου.

Τὰ φλογερὰ κηρύγματα καὶ αἱ ἐνέργειαι τοῦ Ρήγα εῖχον ὡς καρπὸν τὴν Ἐπανάστασιν τοῦ 1821. Δικαίως δέ θεωρεῖται ὡς πρωτεργάτης καὶ πρωτομάρτυς τοῦ Ἱεροῦ μας Ἀγῶνος.

Ἡ ἐλευθέρα Ἑλλὰς ἔστησε τὁν ἀνδριάντα του πρὸ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Ἄλλα μνημεῖα καὶ προτομαὶ ὑπάρχουν εἰς Βελεστῖνον καὶ Βελιγράδιον.

.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΝΕΩΤΕΡΩΝ ΧΡΟΝΩΝ
ΚΩΝ/ΝΤΙΝΟΥ ΣΑΚΚΑΔΑΚΗ
ΣΤ’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
1969

Αντιγραφή για τὸ «το σπιτάκι της Μέλιας»

.

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση με αναφορά στην πηγή «το σπιτάκι της Μέλιας»